III
HÈ SÁNG RỒl TỐI SẦM
Enjolras đi quan sát tình hình. Anh theo ngõ Mondétour đi ra ngoài,
quanh quất men theo các dãy nhà.
Phải nói rằng bấy giờ nghĩa quân lòng đầy hy vọng. Cái cách họ đã đánh
lui cuộc tấn công ban đêm làm cho họ hầu như coi thường cuộc tấn công lúc
sắp tảng sáng. Họ chờ đợi và họ cười cợt. Họ chẳng hề hoài nghi chút nào về
sự thắng lợi cũng như không nghi ngờ chính nghĩa của mình. Vả lại nhất
định viện binh sẽ đến với họ. Họ tin tưởng vào đó lắm. Người Pháp khi chiến
đấu thường có lối tiên đoán tình hình một cách dễ dãi và đầy lạc quan, làm
cho họ có thêm sức mạnh. Với lối đoán trước ấy, nghĩa quân chia cái ngày
sắp đến ra làm ba giai đoạn chắc chắn: Sáu giờ sáng thì một trung đoàn “mà
họ đã vận động” sẽ quay súng, đến trưa thì toàn thể Paris nhất tề đứng dậy,
mặt trời lặn thì Cách Mạng bùng nổ.
Từ tối hôm trước, tiếng chuông báo động ở nhà thờ phố Saint Merry
không hề ngừng một phút. Điều ấy chứng tỏ là chiến lũy kia, cái chiến lũy
lớn nhất, chiến lũy của Jeanne vẫn còn đứng vững. Tất cả những mối hy
vọng ấy, nhóm này chuyển cho nhóm kia trong tiếng xì xào vui vẻ và đáng
sợ như tiếng vo ve của đàn ong sắp xung trận.
Enjolras trở về. Như con chim ưng, anh vừa âm thầm dạo quanh một
vòng trong vùng bóng tối ngoài chiến lũy. Hai tay khoanh lại, một bàn tay
đặt trên miệng, anh lắng nghe trong chốc lát nỗi vui vẻ của anh em. Trong
ánh bình minh mỗi lúc một sáng tỏ, nét mặt anh hiện ra tươi tắn và ửng
hồng. Chàng nói:
— Toàn bộ quân đội Paris tấn công. Một phần ba đội quân ấy đè lên cái
chiến lũy của các đồng chí đấy. Ngoài ra còn có quốc dân quân. Tôi trông rõ
mũ giát lông của trung đoàn xung kích số năm và cờ xí của đoàn cảnh vệ
quân số sáu. Một giờ nữa các đồng chí sẽ bị tấn công. Còn dân chúng thì
hôm qua sôi sục, nhưng sáng nay im lìm. Không còn mong đợi gì nữa, chẳng
còn hy vọng vào đâu được. Không một ngoại ô nào, cũng không có một
trung đoàn nào hưởng ứng. Các đồng chí bị bỏ rơi rồi.
