bỏ sót một dấu phẩy; hắn kéo ngòi bút chạy sàn sạt trên mặt giấy. Bên dưới
dòng cuối cùng, hắn ký:
«“Javert,
Thanh tra hạng nhất
Làm tại đồn quảng trường Châtelet,
Ngày 7 tháng sáu 1832, khoảng một giờ sáng”»
Javert thấm mực ướt trên giấy, gấp như một phong thư, dán lại rồi đề ở
ngoài: “Công văn gửi cơ quan quản lý”. Hắn để bức điện trên bàn rồi đi ra
ngoài. Cái cửa kính có song sắt khép lại sau lưng hắn.
Hắn lại đi chéo qua quảng trường Châtelet, ra bến, rồi chính xác như cái
máy, hắn trở lại đúng nơi cách đây mười lăm phút hắn vừa bỏ đi. Cũng cùng
một dáng điệu y hệt lúc nãy, hắn tì vào bao lơn, vẫn ở hòn gạch lát ấy. Trông
tưởng như từ lúc nãy hắn chưa hề nhúc nhích.
Đêm đã tối hẳn, lúc này là lúc quá nửa đêm, trời ảm đạm. Mây như bức
trần nhà che lấp cả sao xa. Trời giống như một khoảng dày đặc ghê hồn. Nhà
cửa trên đảo Cité đã tắt ngấm đèn. Không một người qua lại. Từ phố xá, từ
bến tàu trông ra, chỉ thấy vắng lặng. Nhà thờ Đức Bà và Tòa Án trông như
những nét phác họa của đêm khuya. Một cái đèn chiếu màu đỏ trên thành
bến. Bóng những cái cầu lệch lạc trong sương mù, cái nọ xếp sau cái kia.
Con sông tràn nước mưa. Nơi thành bến mà Javert đứng tựa chính là nơi bên
trên thác nước trong dòng sông Seine, như ta còn nhớ, ở ngay trên xoáy nước
kinh người ta cứ xoăn lại, rồi lại mở ra như một cái đinh vít không cùng.
Javert cúi đầu xuống nhìn. Đen ngòm. Không thấy gì hết. Nghe thấy tiếng
bọt, nhưng trông không thấy sông. Thỉnh thoảng, dưới cái vực sâu thăm
thẳm, một vệt ánh sáng mờ mờ hiện ra, trườn trong bóng tối. Trong khoảng
đêm tối mịt mù, không hiểu dòng sông lấy ánh sáng ở đâu mà biến thành
hình rắn nước. Ánh nước tắt, lại chẳng trông thấy gì hết. Hình như đây là nơi
đi vào mênh mông. Bên dưới chúng ta, không phải là nước, mà là vực thẳm.
Thành bến dốc đứng, lờ mờ trong sương mù, bỗng biến đi, tưởng như là cái
dốc dựng ngược của vô cùng vô tận. Không trông thấy gì, nhưng như cảm
thấy cái giá buốt hằn thù của nước lạnh và mùi đá ẩm ướt nhạt tanh. Một cơn
gió gay gắt từ dưới vực bốc lên. Nước đang lên trong dòng sông chỉ đoán
