khách, ông Tỉnh Trưởng hay tướng chỉ huy khu, hoặc ban tham mưu của
trung đoàn trú phòng hay một số học sinh tiểu chủng viện thì lại phải xuống
chuồng bò lấy ghế ở “phòng khách mùa đông”, vào phòng nguyện lấy ghế
nguyện và vào cả phòng ngủ lấy chiếc ghế bành. Làm thế cũng có được đến
mười một ghế cho khách ngồi. Có điều mỗi lần có khách đến thêm lại phải
khuân rỗng một phòng. Có khi cả chủ và khách đến những mười hai người,
tình thế thực là khó xử. Để khỏi lúng túng, nếu nhằm mùa rét thì ông đến
đứng trước lò sưởi, còn mùa hè thì ông mời khách ra vườn dạo một vòng.
Trong buồng ngăn dành để khách ngủ, cũng còn một chiếc ghế nữa đấy,
nhưng nó đã lòi cả rơm và chỉ còn có ba chân, phải để tựa vào tường mới
ngồi được. Còn chiếc ghế tựa lớn bằng gỗ, xưa vốn thiếp vàng và bọc vải
hoa, ở phòng cô Baptistine, thì vì cầu thang hẹp quá không đi lọt, trước phải
đưa nó lên qua cửa sổ, nên không thể mỗi lúc cần đến lại khuân lên khuân
xuống.
Cô Baptistine chỉ mong ước làm thế nào sắm được cho ông anh một bộ
bàn ghế tiếp khách bằng gỗ đào hoa tâm có bành tựa dáng cổ ngỗng và bọc
bằng nhung vàng hoa tròn, có đủ cả tràng kỷ. Nhưng bộ đồ như thế giá ít
nhất cũng năm trăm francs, mà suốt năm năm trời cô chỉ dành dụm được có
bốn mươi hai francs mười xu, nên cuối cùng phải bỏ qua chuyện đó. Thôi
cũng đành vậy, vì ở đời dễ mấy ai đã được như nguyện? Buồng ngủ của ông
Giám Mục thì không có gì dễ hình dung hơn! Một cái cửa sổ lớn trông ra
vườn. Ngay chỗ cửa sổ là giường ngủ, một thứ giường sắt của Nhà Thương,
trên có diềm màn bằng vải xanh. Trong bóng tối chiếc giường, sau một tấm
màn, có vài thứ đồ dùng quen để trang điểm, nhìn đến còn biết được những
thói quen làm dáng của con người thanh lịch trước kia. Hai cửa thông, một
cái gần lò sưởi đi sang phòng nguyện, một cái gần tủ sách sang buồng ăn. Tủ
sách là một chiếc tủ kính chứa đầy sách. Lò sưởi bằng gỗ sơn giả đá hoa
chẳng mấy khi đốt lửa, trong lò sưởi một đôi giá đỡ củi bằng sắt trang hoàng
bằng đôi lọ viền hoa và xoi con lươn, xưa kia từng dát bạc, theo cách làm
sang của các Tòa Giám Mục; phía trên, ở chỗ thường đặt gương soi, một cây
thánh giá bằng đồng, lớp bạc mạ ngoài đã bong gần hết, gắn vào một miếng
nhung đen đã sờn trong một khung gỗ sơn màu đã bạc. Gần cửa sổ lớn một
chiếc bàn rộng với lọ mực, cất giấy má lộn xộn và nhiều cuốn sách dày cộp.
