I
NGÕ PICPUS, SỐ 62
Cái cổng lớn số nhà 62, trong ngõ Picpus, cách đây nửa thế kỷ, cũng
giống như mọi cổng lớn khác. Thường ngày, cổng vẫn hé mở, khiến ai cũng
phải nhòm vào; nhìn vào cũng không có gì thảm đạm lắm: một cái sân có
tường bao quanh, phủ đầy lá nho xanh, một khuôn mặt bác gác cổng đang đi
thơ thẩn. Phía trong cùng, những chòm cây to vươn lên khỏi bờ tường.
Những khi vườn hé chút ánh nắng hay khuôn mặt bác gác tươi cười vì có
chút hơi men thì khách qua đường, ai cũng cảm thấy lòng vui phơi phới. Thế
mà ngôi nhà số 62 là một nơi vô cùng u uất, mà chúng ta đã được nhìn qua.
Ngoài cửa thì vui tươi, trong nhà thì chỉ nghe thấy tiếng cầu kinh và tiếng
khóc. Nào mấy ai đã qua được bác gác mà vào nhà; muốn qua được bác,
phải biết một câu thần chú như kiểu “úm ba la mở cửa ta vào”; khi qua được
bác, ta thử rẽ vào căn phòng nhỏ ở phía tay phải; một cái thang gác chật hẹp
giữa hai bức tường, chỉ vừa đủ một người đi; màu vôi vàng sẫm thật dễ sợ;
cầu thang đánh bóng, màu nâu. Nếu ta có gan mạo hiểm leo lên, ta sẽ qua
chỗ quặt đầu tiên, chỗ quặt thứ hai, rồi ta đến một cái hành lang; vẫn cái màu
vàng đùng đục, vẫn cái chân tường màu chocolat theo dõi ta. Hai cái cửa sổ
xinh đẹp chiếu sáng xuống cầu thang và chiếu vào hành lang. Đến một chỗ
quặt thì hành lang tối sầm lại. Nếu ta cứ bước thêm vài bước nữa, ta sẽ thấy
một cái cửa bí mật, bí mật chính bởi vì nó không đóng lại. Đẩy cửa vào thì là
một căn buồng chừng ba mét vuông, lát đá hoa; lau chùi sạch sẽ, lạnh lẽo,
tường trải thứ giấy hoa xanh mười lăm xu một cuộn. Bên trái, choán hết
chiều ngang cái buồng, một cái cửa kính ô nhỏ để lọt vào một thứ ánh sáng
nhàn nhạt. Mắt nhìn không thấy một bóng người; tai nghe không thấy một
bước chân đi, không một tiếng thì thào. Tường trần trụi không bọc gì, buồng
không có đồ đạc, đến một cái ghế cũng không.
Nhìn mãi mới thấy ở bức tường trước mặt một cái lỗ hình vuông, độ ba
tấc vuông, chăng một hàng chấn song sắt màu đen, đan chéo nhau, sần sùi,
chắc chắn. Các song sắt ngang dọc làm thành những hình vuông có thể nói
những mắt lưới vuông đường huyền năm sáu phân. Những bông hoa vẽ màu
