thế hệ cũ, tử tế, lịch thiệp, song hoàn toàn mù tịt về công việc
mình đang làm; còn Schacht, một kẻ mới phất tự phụ, đã sẵn sàng
đương đầu với công cuộc tái lập nền tài chính, và không ngại ngần
vượt qua bất kỳ kẻ nào ngáng đường mình.
Mục tiêu của đồng tiền mới là cung cấp một phương tiện thay
thế cho đồng mark cũ đã mất giá thảm hại. Một câu hỏi lập tức đặt
ra: Người dân có thể chuyển Reichsmark sang Rentenmark với tỷ lệ
quy đổi là bao nhiêu? Vào ngày 12 tháng Mười Một, đồng
Reichsmark được giao dịch ở mức 630 tỷ mark ăn một đô-la. Một số
người cho rằng tỷ lệ quy đổi nên được ấn định ở mức này, song
Schacht quyết định chờ thêm một thời gian nữa. Giá mark chợ đen
vẫn tiếp tục giảm, và ông hy vọng lực bán ra sẽ cạn kiệt trước khi ông
chọn được một tỷ giá quy đổi thích hợp. Mỗi ngày trôi qua, đồng
Reichsmark lại càng giảm sâu hơn, và ông vẫn nhất mực khoanh tay
ngồi nhìn. Ngày 14 tháng Mười Một, khi tỷ giá đã sụt xuống 1,3
nghìn tỷ mark ăn một đô-la, ông không làm gì cả. Một ngày sau, là
2,5 nghìn tỷ mark và ông vẫn không mảy may động cựa. Cuối cùng,
vào ngày 20 tháng Mười Một, khi đồng Reichsmark đứng ở mức 4,2
nghìn tỷ mark ăn một đô-la, ông tuyên bố ấn định tỷ lệ quy đổi là 1
nghìn tỷ Reichsmark đổi được một Rentenmark.
Quyết định đợi thêm nhiều ngày nữa trôi qua, để đồng tiền cũ
sụt giá mất 80% nữa, là một sách lược cực kỳ tài tình khôn khéo.
Đồng Reichsmark khi ấy đã bị phá giá thảm hại đến mức chính
phủ đã có thể mua lại hàng nghìn tỷ tiền nợ, trị giá khoảng 30 tỷ đô-
la khi được phát hành lần đầu, chỉ với số tiền là 190 triệu
Rentenmark, tương đương với 45 triệu đô-la.
Trong vài ngày tiếp đó, đồng mark, cả mark cũ và mark mới,
tiếp tục mất giá ngoài chợ đen. Ngày 26 tháng Mười Một, đồng
Reichsmark được giao dịch ở mức 11 nghìn tỷ mark ăn một đô-la tại
Cologne. Và rồi điều kỳ quặc nhất bắt đầu xảy ra. Tỷ giá hối
