thủng được bong bóng này, lãi suất sẽ phải tăng lên nữa, có khi tới 10
đến 15%, đó sẽ là sự cắt giảm lớn đối với đầu tư cho kinh doanh
và sẽ đẩy nền kinh tế chìm vào khủng hoảng.
Nhưng Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York cũng có vẻ rất
đúng đắn. Tất cả các biện pháp nhằm cắt giảm tiền cho các nhà
đầu cơ vay đều tỏ ra không có tác dụng gì. Trong thực tế, nó có
thành công chút ít trong việc kiềm chế dòng tiền từ các nhà băng
chảy vào các khoản cho vay chứng khoán – trong khoảng thời gian từ
đầu năm 1928 khi lần đầu tiên Hội đồng tuyên chiến với các
khoản cho vay này, cho đến tháng Mười năm 1929, các ngân hàng đã
cắt giảm dư nợ tín dụng cho các công ty môi giới chứng khoán từ 2,6
tỷ đô-la xuống còn 1,9 tỷ đô-la. Trong khi đó, các nguồn tín dụng
khác – các công ty Mỹ đang có thừa tiền mặt, những công ty môi giới
chứng khoán Anh, các ngân hàng châu Âu dư thừa thanh khoản, thậm
chí là cả một vài vị vua chúa giàu có từ phương Đông – đã bù đắp lại
sự cắt giảm này bằng cách tăng cường tài trợ cho các khoản cho vay
chứng khoán từ 1,8 tỷ đô-la đến 6,6 tỷ đô-la. Những thành phần
nằm ngoài tầm kiểm soát của FED này mới là yếu tố quan trọng
đẩy thị trường đi lên.
Thậm chí Adolph Miller, kẻ ngoài miệng vẫn phản đối hoạt động
đầu cơ nói chung và cho vay chứng khoán nói riêng, cũng không thể
chối từ sức hấp dẫn của mức lợi nhuận 12% từ các khoản tiết kiệm
của mình. Năm 1928, các quan chức của FED phát hiện ra rằng ông
ta đã đầu tư 300.000 đô-la tiền riêng của mình vào thị trường cho
vay thông qua một ngân hàng ở New York, và như vậy là giúp đỡ với
tư cách cá nhân cho hoạt động đầu cơ mà ông ta vẫn lớn tiếng phản
đối.
Người ta đã đi đến một kết luận chẳng mấy dễ chịu nhưng cũng
khó mà chối cãi được rằng bong bóng chứng khoán vào năm 1929
quá dữ dội và có sức hấp dẫn quá mạnh mẽ đến nỗi FED chẳng thể
