cho Reichsbank hơn 25 triệu đô-la và sẵn sàng tung ra con số khổng
lồ 500 triệu đô-la cho khoản vay tiếp theo mặc dù nó chưa bao giờ
trở thành hiện thực; FED cũng cấp thêm 250 triệu đô-la cho Ngân
hàng Anh và cuối cùng là tham gia trong vụ dàn xếp khoản vay
cuối cùng trị giá 200 triệu đô-la của tập đoàn Morgan cho chính phủ
Anh. Tất cả những việc đó chẳng mang lại lợi ích gì. Vấn đề của
châu Âu hóa ra nghiêm trọng hơn thế nhiều, và những gì nó cần
lớn hơn rất nhiều so với những gì FED có thể xoay xở được.
Sau khi nước Anh từ bỏ bản vị vàng, cuộc khủng hoảng tài chính
lập tức vượt sang bên kia bờ Đại Tây Dương. Năm tuần sau đó, sợ
rằng Mỹ sẽ là nước tiếp theo phá giá đồng tiền, châu Âu đồng
loạt chuyển đổi 750 triệu đô-la họ đang nắm giữ thành vàng. Trong
khi một vài báo cáo đại chúng quy kết việc vàng chảy ra khỏi Mỹ là
do “các triệu phú yếu bóng vía” và các nhà đầu cơ với hy vọng
kiếm được chút tiền mọn từ các cuộc đổ vỡ kiểu như thế, nhưng
thực tế cho thấy không phải các nhà đầu tư cá nhân đứng sau hoạt
động này mà là các ngân hàng Trung ương châu Âu, trong đó tổ chức
thực hiện việc chuyển đổi vốn mạnh mẽ nhất là một định chế kín
đáo nhưng minh bạch – Ngân hàng Quốc gia Thụy Sĩ – họ đã đổi
gần 200 triệu đô-la thành vàng. Ngân hàng Quốc gia Bỉ rút 130
triệu đô-la; Ngân hàng Trung ương Hà Lan, nơi đã gần như cháy túi
cũng chuyển đổi 77 triệu đô-la; và Ngân hàng Pháp là 100 triệu đô-la.
Đã mất vốn tới bảy lần trong suốt thời kỳ phá giá đồng bảng
Anh mà vẫn giữ thái độ “đoàn kết và nhã nhặn” – từ của Thống
đốc Moret – để rồi chỉ nhận lại một chiến dịch chỉ trích của công
chúng Anh, Ngân hàng Trung ương Pháp đã học được bài học đáng
giá cho mình. Cái giá phải trả để làm một công dân có trách nhiệm
của thế giới quả là quá đắt.
Sự thất thoát vàng đã đến lúc đặc biệt gay go trong hệ thống
ngân hàng Mỹ nhưng sau đó nó lại càng trở nên căng thẳng hơn với
