NHỮNG PHÚ HỘ LỪNG DANH NAM KỲ - Trang 153

Tết, lính gọi cụ Tùng Lâm dậy để tha, vì ông Diệp Văn Kỳ hay tin cụ bị bắt,
liền tới nơi, xin bảo lãnh đường về đối ẩm đón Xuân với thi sĩ tản Đà.

Tờ “Đông Pháp Thời Báo” tới năm 1928 thì đình bản. Diệp Văn Kỳ cùng

với giáo sư Nguyễn Văn Bá lập tờ “Thần Chung”. Tờ báo này biểu lộ ý chí
quốc gia, dân tộc nhiều nhứt và rõ rệt nhứt. Do đó thực dân Pháp rất khó
chịu và gây khó dễ cho họ. Ký giả Tế Xuyên nhắc đền tờ “Thần Chung”
như sau: Tờ Thần Chung của Diệp Văn Kỳ không sống dai, tuy nhiên được
tổ chức châu đáo. Bộ biên tập gồm những người có năng lực, phân công rõ
rệt, với nhiều cộng sự viên xứng đáng và một ban giám đốc có tinh thần
khoa học, trong khi các tờ báo khác còn trong tình trạng luộm thuộm, tiểu
công nghệ và chỉ huy theo tinh thần gia đình”. (Lịch sử báo chí Việt nam”
của Huỳnh Văn Tòng, trang 150).

Năm 1936, ông Diệp tích cực tham gia phong trào “Đông Dương Đại

Hội” với nhóm La Lutte. Chỉ mấy tháng sau, phong trào bị Pháp trở mặt,
đàn áp. Ông Kỳ bị lùng bắt phải lẩn trốn nhiều nơi. Phần này xin xem thêm
chi tiết nơi bài “Phong Trào Đông Dương đại hội năm 1935 tại Nam Kỳ”,
cùng tác giả. Ở đây chúng tôi nhắc qua việc ông Kỳ bị thực dân bắt giao trả
về nguyên quán ở Huế như sau:

“Nhờ anh em cho hay sớm, Diệp Văn Kỳ xuống Mỹ Tho tạm trú tại nhà

một người bạn, chính bà Diệp Văn Kỳ cũng không biết chỗ ở. Tôi (ký giả
Nam Đình) được anh em phú thác công việc hên lạc giữa bà Kỳ và nơi ông
trốn. Bà Kỳ gởi quần áo và đồ đạc để tôi đưa lại ông Kỳ tạm dùng trong lúc
trốn tránh mật thám Pháp. Anh em nghĩ rằng không thể giấu ông Kỳ lâu
một chỗ mãi được, phải tìm cách đưa ông Kỳ đi nơi khác… nên tổ chức
mướn “xe lô”, và may cho Diệp Văn Kỳ một bộ đồ “Đức Cha”.

“Xe lô” đưa Diệp Văn Kỳ và các bạn từ Mỹ Tho về Chợ Lớn, rồi từ Chợ

Lớn qua Bà Chiểu. Anh em hướng dẫn sôp-phơ đi đường Lăng Cha Cả cho
kín đáo hơn. Nhưng… khi xe lô đền Lăng Cha Cả, thì “ăn banh” (en cas de
pan). Anh em vô tình, không nghĩ rằng anh sốp-phơ xe lô phản bội, giả đò
“xe ăn banh” nằm giữa đường, đặng anh quay về Chợ Lớn, mật báo với tụi
lính kín Pháp. Sôp-phơ bán Diệp Văn Kỳ cho mật thám Chợ Lớn. Thế là

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.