Truyền làm đào. Sau đó, gánh này tan rã tại Tân Châu và cô Bảy Nam đầu
quân cho đại ban Phước Cương (Nguyễn Ngọc Cương).
Cô Năm Phỉ (sinh năm 1910), là một nghệ sĩ cải lương rạng rỡ trên sân
khấu trong 30 năm liền. Cô Năm Phỉ không phải là trang sắc nước hương
trời, nhưng rất ăn khách trên sân khấu. Tên tuổi và hình ảnh của cô được
phủ Toàn quyền Đông Dương cho in vào quyển kỷ yếu “Souverains ét
Notabilités d’indochinois”, xuất bản năm 1943. Cô Năm Phỉ từng hát trên 3
sân khấu “Nữ Đồng Ban”, “Nam Đồng Ban”, “Văn Hí Ban” và lưu diễn
khắp Bắc Nam, tới Bangkok, và hội chợ Paris năm 1931. Khi đứng trên sân
khấu “Văn Hí ban”, Nam Phỉ diễn chung với một người kép đẹp trai, rồi
yêu luôn người kép ấy, đó là Tư Cương tức Nguyễn Ngọc Cương, con bà
Ba Ngoạn (Lưu Thị Ngoạn). Bà Ba Ngoạn là một người giàu sang, tân tiến,
từng lái xe du lịch đồng thời với bà Nguyệt Hồng (thân mẫu tướng Nguyễn
Khánh?). Bà Lưu Thị Ngoạn giao thiệp rộng trong giới thượng lưu ở Sài
gòn. thuở đó, bà thường lái xe du lịch đi Vũng Tàu hóng gió mỗi tuần
(1910- 1920). Nhờ đó bà gặp ông vua mất ngôi, đang sống lưu đày ở đây và
hai người kết tình với nhau một thời gian. Dư luận đồn rằng bà Ba Ngoạn,
cũng là chủ gánh hát bội rất lớn, cùng rạp hát, cũng như bà Tám Đội, cũng
chủ gánh hát bội, có cung cấp tiền bạc cho ông vua mất ngôi ấy (Thành
Thái). Kết quả mối tình vương giả đó là đứa con trai ra đời tức Nguyễn
Ngọc Cương. Lúc đó bà Ba Ngoạn đã có chồng. Chúng tôi được nhà văn
Hồ Trường An cung cấp tài liệu, và đã viết một bài báo tân niên 1988 trên
Diễn Đàn Phụ Nữ với tựa “Kim Cương là cháu nội vua Thành Thái?”
Vua Thành Thái có tặng bà Ba Ngoạn một bộ ẩm tách uống trà (có triển
lãm tại vườn Bờ-rô (tức Tao Đàn) năm 1926). Ngoài ra, cũng theo Hồ
Trường An thì nhà vua đang bị lưu đày ấy còn phong cho bà Ba Ngoạn
“Hoàng ngự muội” và tặng cho một cặp kiếm làm kỷ niệm. Ở đây, chúng
tôi chỉ kể vắn tắt. Khi Năm Phỉ hát trên sân khấu “Văn Hí Ban” mê chàng
kép độc Tư Cương, mặc dầu Tư Cương đã có vợ là Cô đào Năm Nhỏ, đóng
xuất sắc nhiều vai trong các tuồng cổ. Gánh “Văn Hí Ban” thường đóng đô
tại rạp hát ở gần cầu Palicao, Chợ Lớn. Đào Năm Nhỏ dâu của bà Ba
