Cha mẹ của Doug không phải là những nhà tâm lý học. Họ sở hữu một cửa hàng tạp hóa khiêm
tốn, vợ chồng gắn bó đã 20 năm, có vẻ rất hạnh phúc và chừng mực. Và hẳn nhiên, họ đã làm
được việc gì đó rất đúng đắn.
Các nhà nghiên cứu cũng muốn biết làm thế nào để có được những đứa con như Doug. Chủ đề
này cũng quan trọng hệt như xem xét mức độ thành công của nền văn hóa tồn tại đằng sau nó
vậy. Trong hoàn cảnh thiếu vắng những công trình nghiên cứu theo chiều dọc nghiêm khắc và
mang tính ngẫu nhiên, một số nhà điều tra xuất sắc đã làm được điều tuyệt vời thứ hai. Họ
nghiên cứu các gia đình luôn sản sinh ra những đứa trẻ kỳ tài, sau đó phân tích xem các bậc
phụ huynh ấy đã làm những gì. Họ cố gắng tìm điểm chung giữa những bậc phụ huynh này. Nói
cách khác tìm hiểu xem liệu có phải một số kỹ năng dưỡng dục nhất định nào đó liên quan chặt
chẽ tới những kết quả mong đợi, tới mức có thể tiên đoán xem một đứa trẻ bất kỳ nào đó rồi sẽ
như thế nào khi lớn lên?
Vâng, quả có vậy thật. Mặc dù các dữ kiện liên kết với nhau chặt chẽ, nhưng chúng cũng rất
rành rẽ và tinh vi. Bất kể chủng tộc hay thu nhập ra sao, các bậc cha mẹ nuôi dạy được những
đứa con tuyệt vời luôn có mẫu số chung. Tất nhiên là chúng ta có thể tranh cãi với nhau xem
một em bé hạnh phúc thực ra sẽ có dáng vẻ ra sao và những điểm căn bản trong thực tiễn làm
cha mẹ. Nhưng nếu những điểm trọng tâm này có vẻ cuốn hút bạn rồi, chúng ta sẽ biết làm thế
nào để bạn đạt được điều đó. Công trình nghiên cứu này phức tạp về mặt số liệu, nhưng tôi sẽ
tạm mượn một công thức chế biến từ một trong những đầu bếp được yêu thích nhất nước Mỹ
nhằm giúp chúng ta diễn tả những nét chung ấy. Tên của vị vua bếp này là Bobby Flay, và công
thức của ông là dành cho món gà nướng nguyên con.
Tất cả là, hỗn hợp ướp gà!
Bobby Flay có mái tóc đỏ và chất giọng New York, sở hữu một chuỗi nhà hàng thành công và
đã giữ danh hiệu Đầu bếp Trưởng danh giá của nước Mỹ suốt nhiều năm trời. Anh nổi tiếng
nhờ sáng tạo nên các công thức chế biến theo phong cách đầy chất béo và thịt. Thật may mắn
cho những người tiêu dùng quan tâm đến sức khỏe, Flay còn chế ra cả những món ăn ngon
lành mà không gây dư thừa dinh dưỡng chỉ đơn giản nhờ vào hương vị thơm ngon. Một trong
số đó là một hỗn hợp ướp gà nướng. Hỗn hợp khô chính là các loại gia vị trộn với nhau, sau đó
tẩm ướp vào thịt trước khi chế biến.
Nhắm vào mục đích chúng ta đang hướng tới, thì con gà ở đây chính là đời sống tình cảm của
con bạn. Hỗn hợp gia vị, gồm sáu loại, chính là các hành vi nuôi dạy con cái của bạn. Khi các
bậc phụ huynh tẩm ướp đủ gia vị cho con gà thì họ đã gia tăng khả năng nuôi dạy một đứa con
hạnh phúc cho bản thân mình.
Tình cảm phải là trọng tâm
Các bậc cha mẹ phải đối mặt với rất nhiều vấn đề thường ngày trong quá trình nuôi dạy một
đứa con, nhưng không phải tất cả những khía cạnh ấy đều ảnh hưởng đến việc em bé trưởng
thành ra sao. Tuy nhiên, có một yếu tố là chắc chắn. Đó là cách bạn xử trí với đời sống tình cảm
của con cái mình – khả năng phát hiện, phản ứng, khuyến khích và đưa ra chỉ dẫn về việc điều
tiết cảm xúc – sẽ có sức mạnh tiên báo lớn nhất đối với mức độ hạnh phúc trong tương lai của
con bạn.
Quá trình 50 năm nghiên cứu, từ Diana Baumrind và Haim Ginott tới Lynn Katz và John
Gottman đã đưa đến kết luận này. Đó là nguyên do tại sao đời sống tình cảm của con bạn lại
đóng vai trò trọng tâm, hoặc chính là con gà – như phép ẩn dụ chúng ta sử dụng ở đây. Bạn sẽ
không có được chút ích lợi nào từ công thức này trừ phi bạn dứt khoát đặt món thịt này ở vị trí
trọng tâm trong hành vi nuôi dạy con cái của mình. Vấn đề then chốt ở đây chính là hành vi của
bạn mỗi khi cảm xúc của trẻ trở nên dữ dội (Gottman dùng từ “nóng”) đủ để đẩy bạn ra khỏi
“vùng an toàn”. Dưới đây là sáu loại gia vị góp vào hỗn hợp ướp gà của các bậc cha mẹ:
