đầy trách nhiệm kiểu có cơ sở khoa học (hay thậm chí là cung cách vô trách nhiệm kiểu có cơ
sở khoa học) được chứng thực là giúp cải thiện hoạt động trí não của thai nhi. Không hề có
kiểm nghiệm kiểu ngẫu nhiên trong đó biến số độc lập chính là ưu điểm hay khuyết thiếu trên
chính đồ vật ấy. Chưa có nghiên cứu nghiêm túc nào chứng minh rằng dạy trẻ từ trong bụng
mẹ sẽ giúp trẻ học tốt hơn sau này. Chưa một nghiên cứu các cặp song sinh bị chia tách ngay
sau khi chào đời nào thử đưa ra phân tích riêng rẽ tác động của từng yếu tố bản chất và môi
trường dưỡng dục tới sự hình thành nhân cách. Tương tự đối với sản phẩm “viện đại học trong
tử cung”, thậm chí nhạc Mozart trong bụng mẹ nữa.
Đáng buồn thay, những chuyện hoang đường tới tấp ùa vào khi thông tin thực tế quá ư ít ỏi, và
đã lòe được không ít người. Sau từng ấy năm, những sản phẩm kiểu vậy vẫn cứ nhan nhản trên
thị trường bủa vây các vị phụ huynh cả tin, dụ dỗ họ phải móc hầu bao ra mua về.
Thành thực mà nói, việc đổ xô vào sản xuất những sản phẩm mang tính thị trường làm giới
nghiên cứu chúng tôi thất kinh. Nhất là khi chúng được mượn danh khoa học. Quả là tai hại.
Các sản phẩm này gây chú ý rất lớn, chúng có thể làm lu mờ những khám phá thực sự có ý
nghĩa. Bởi đúng là có những hoạt động mà các bậc sắp làm cha mẹ có thể làm để hỗ trợ quá
trình phát triển nhận thức của đứa con đang thành hình trong tử cung. Chúng đã được kiểm
nghiệm và đánh giá, với những kết quả được thảo luận trên các tập san khoa học uy tín. Để
hiểu được giá trị của chúng, bạn cần biết ít nhiều thông tin xoay quanh quá trình phát triển
não bộ bào thai. Khi đã có những kiến thức nhất định xem điều gì thực sự diễn ra ở đó, bạn sẽ
dễ dàng tự đánh giá được sản phẩm nào đã được quảng cáo thổi phồng thái quá.
BẮT ĐẦU NÀO!
Vai chính trong vở kịch nặn-thành-em-bé là một tinh trùng và một trứng cùng một bản tình ca.
Khi hai tế bào này hợp lại với nhau, chúng bắt đầu sản sinh ra rất nhiều tế bào trong một
khoảng không gian nhỏ hẹp. Bào thai người nhanh chóng có dạng hình của một trái dâu bé xíu.
(Chính xác là như vậy, có một giai đoạn phát triển ban đầu được gọi là morula, tiếng La tinh,
nghĩa là mulberry – quả dâu.) Quyết định đầu tiên mà trái dâu nhỏ của bạn đưa ra rất thực tế:
quyết xem phần nào phát triển thành cơ thể, còn phần nào sẽ trở thành vỏ bọc che chở cho bé.
Việc này diễn ra chớp nhoáng. Một số tế bào nhất định sẽ được giao nhiệm vụ xây dựng nơi ở,
tạo nhau thai và màng ối – một bong bóng nước để bào thai ngụp lặn trong đó. Một số tế bào
khác lại được giao nhiệm vụ tạo bào thai, tạo ra một nút của các mô bên trong, gọi là “khối nội
bào”.
Chúng ta nên dừng lại và chiêm ngưỡng kỹ hơn giai đoạn này: khối nội bào ở giai đoạn này có
chứa một tế bào về sau sẽ hình thành nên bộ não người. Thiết bị xử lý thông tin phức tạp bậc
nhất đang trong quá trình hình thành. Và nó khởi đầu chỉ bằng một phần nhỏ so với kích cỡ ở
giai đoạn nhắc tới ở cuối câu này.
Tôi đã nghiên cứu não bộ suốt hơn 20 năm trời, và vẫn chưa bao giờ hết ngạc nhiên về nó. Như
nhà khoa học Lewis Thomas từng diễn tả trong cuốn Đời sống của một Tế bào: “Chỉ riêng sự
tồn tại thuần túy của một tế bào như vậy thôi đã là một trong những điều gây rúng động nhất
trên trái đất này rồi. Nó xứng đáng để người ta dành cả ngày trời, và chừng nào còn thức, tíu tít
gọi cho nhau với vẻ trầm trồ vô biên, và không nói chuyện gì khác ngoài chuyện cái tế bào nhỏ
bé ấy.”
Điều kỳ diệu chưa dừng lại đó. Nếu bạn được nhìn thấy cảnh tượng thực khi bào thai này bơi
trong khối nước ối, bạn sẽ để ý thấy rằng khối nội bào thực sự đầy tế bào, chạy nhốn nháo
xung quanh bào thai. Các tế bào tự sắp xếp vào ba tầng, hệt như một chiếc bánh kẹp pho mát.
Phần vỏ bánh ở dưới cùng, gọi là nội bì, sẽ hình thành nên phần lớn các hệ thống tế bào lót cho
các cơ quan và mạch của đứa trẻ. Tầng nhân bánh ở giữa – trung bì, hình thành nên các cơ, hệ
hô hấp, hệ tiêu hóa và xương của trẻ. Lớp vỏ bánh ở trên cùng là ngoại bì. Nó sẽ tạo thành da,
lông tóc, móng chân móng tay và hệ thần kinh. Chính trong lớp ngoại bì này, tế bào tiền-não-
