Rốt cuộc, đó là
việc hiển nhiên trẻ
con sẽ làm: Chúng
cảm thấy bị kiểm
soát, và chúng tìm
cách thoát ra.
chỉ huy của chúng.
Nhưng chẳng lẽ lại không có sự giao thoa giữa hai thế hệ? Bố mẹ tôi
rất nghiêm khắc theo quan điểm truyền thống: Tôi phải tuân thủ giờ
giấc đi ngủ, phải rửa bát, đặc biệt là rửa rau và đôi khi rửa cả những thứ
tôi không thích như gan và hành. Tôi phải làm việc nhà. Nhưng vào
mùa hè, tôi cũng được ăn kem và bố mẹ tôi dù nghiêm khắc vẫn đưa tôi
tới công viên Disney World hồi nó mới mở. Như tôi đã nói, nghiêm
khắc đã từng là điều ngầm định sẵn, được thừa nhận hiển nhiên như
thế. Dù vậy, một số người chỉ còn nhớ tới những lần cố gắng chống lại
nội quy gia đình. Chúng ta quên đi chuyện được ăn kem (và dù bây giờ
đã là cha mẹ, chúng ta vẫn quên rằng có lẽ ngày xưa cha mẹ của chúng
ta cũng đã làm những gì tốt nhất có thể) mà chỉ nhớ (hoặc chỉ muốn
nhớ) rằng mẹ thật bất công khi bắt chúng ta phải ăn món mẹ nấu, mà
không được quyền chọn món mỳ ống trộn phô mai. Hay chúng ta phải
chơi một trò thể thao nào đó sau giờ học vì nó giống như nghĩa vụ, việc
nhà, bổn phận tôn giáo. Tóm lại, đó chưa phải là tất cả về thế hệ chúng
ta.
Bố mẹ là người nắm quyền kiểm soát.
Và từ bé tôi đã hiểu điều đó. Không phải
tôi hiểu vì tôi học được điều đó, mà nhờ
bản năng tôi hiểu rằng đó là điều hiển
nhiên, không thể thay đổi. Vốn dĩ nó là
như thế, tôi chẳng bao giờ nghĩ sẽ đòi mẹ
một chiếc đĩa khác chiếc đĩa của chị tôi,
những món ăn khác trong bữa tối, hay
nếu tôi có đòi, tôi cũng biết trước là bố mẹ tôi sẽ chẳng để ý đến đòi hỏi
của tôi. Điều đó không có nghĩa là tôi không cố gắng lách ra khỏi sự
kiểm soát của cha mẹ – rốt cuộc, đó là việc hiển nhiên trẻ con sẽ làm:
Chúng cảm thấy bị kiểm soát, và chúng tìm cách thoát ra. Nhưng khi
nhớ lại ngày xưa, chúng tôi đều biết rằng dù những nguyên tắc là gì đi
nữa và dù chúng tôi có thích hay không thì chúng không nhất thiết phải
dễ thỏa hiệp, nhất là với những nguyên tắc trọng yếu.
Cha mẹ đưa ra những nguyên tắc cho cả nhà. Một số nguyên tắc được
nới lỏng, nhưng một số nguyên tắc lại bị thắt chặt (ví dụ, chúng tôi
không được đi đến nhà bạn mà không có bố hay mẹ ở nhà; những đứa
trẻ khác theo tôi biết thì lại được phép), và con cái phải tuân theo, hoặc
chấp hành nghiêm chỉnh quy tắc đó hoặc tìm cách lách luật (chẳng hạn
như, bạn biết đấy, nói dối về việc ông Sullivan có ở nhà dù tôi không
biết thực tế có phải vậy không). Nhưng bọn trẻ ngày xưa chưa từng tự
hỏi liệu chúng có thể thay đổi các nguyên tắc được không.
79
