đại được liệt kê thường xuyên quả thực là những người cùng thời hay những
người cận thời, trị vì các quốc gia thành thị lân cận ở Sumer.
Những nhà nước thành thị do thần thánh thiết lập tự ngàn xưa; và cũng
chính các vị thần đó đã trao cho người Sumer “dân tộc đầu đen” (như họ tự
gọi) - tất cả những công cụ, vũ khí và những phát minh kỳ diệu mà chúng ta
biết đó chính là những sản phẩm do chính tài năng khéo léo của người
Sumer tạo ra. “Sự phát triển” và “sự tiến hóa” - hai thuật ngữ có ý nghĩa
quan trọng như thế đối với chúng ta - có thể không có ý nghĩa gì trong nền
văn hóa vô tận của Sumer, chính ở đó, người Sumer đã tạo ra mọi thứ, nổi
bật là thành phố, ruộng đồng, gia súc, công cụ sản xuất nông nghiệp.
Ngay cả những câu chuyện của họ cũng không mang ý nghĩa của sự
phát triển: họ bắt đầu ở giữa rồi kết thúc cũng ở giữa. Họ thường thiếu mất
điều cần thiết nào đó khi kể chuyện, để có thể cụ thể cho phần khởi đầu,
đoạn giữa và đoạn kết. Tất cả những chuyện kể của người Sumer là những
câu chuyện lê thê, cố kéo dài ra cho buồn cười, đôi lúc nghe giống như là
tiếng bi bô của trẻ nhỏ bắt chước những chuyện đùa mà chúng nghe được từ
những đứa trẻ lớn hơn nhưng không nhận ra điểm gút mắc trong cốt chuyện.
Họ quên rằng độc giả thời nay khi nghiên cứu văn chương của người Sumer
đang chờ đợi điểm gút mắc của câu chuyện. Tuy nhiên, những truyện ngắn
của người Sumer rất thú vị bởi tính kỳ lạ cổ xưa cũng như những khoảnh
khắc phản chiếu trong từng thời kỳ mà ở đó, chúng ta bị giật mình mỗi khi
nhìn thấy bên trong câu chuyện có một cái gì đó của chính mình: một hình
ảnh hay xúc cảm mà chúng ta và dân tộc có quá khứ u ám này đều có.
Một tác phẩm của người Sumer để lại dấu ấn lớn nhất về hình ảnh
đương thời chính là Sử thi Gilgamesh. Tác phẩm này nói về người anh hùng
huyền thoại lên ngôi hoàng đế xứ Uruk vào khoảng giữa thiên niên kỷ thứ
III, TCN. (có lẽ xứ Uruk là nơi chữ viết được phát minh ra). Gilgamesh có
nhiều khả năng thuộc dòng dõi Semitic hơn là thuộc dòng dõi Sumer, vì theo
một bản dịch Danh sách vua không xác thực vì Lugalbanda, cha của
Gilgamesh và là vị hoàng đế tiền nhiệm “là một người du mục”. Nếu đúng
như vậy thì có thể những nhà thơ du mục đã có nhiều lý do để tán dương
