chó, một mâu quẫn giữa các khuynh hướng; có nghĩa là chứng rối loạn thần
kinh.
Trong khi Pavlov không nới rộng các kết luận này với con người,
nhiều người khác sẽ tiến xa hơn thế…
Người Mỹ WATSON với thuyết hành vi
Từ behavior: thái độ, hành vi, ứng xử. – Watson, người Mỹ (cho nên
thực tế) trước tiên bắt đầu theo khoa tâm lý học thú rồi đột ngột chuyển
hướng sang khoa tâm lý học con người bằng cách đơn giản hoán vị vô điều
kiện những phương thức của môn kia sang.
Nhưng trong tâm lý học thú, người ta phải từ bỏ việc tưởng tượng
những gì đang xảy ra trong tâm hồn những con vật được nghiên cứu. Và
Watson sẽ làm y như thế với con người mà không bao giờ bận tâm đến trạng
thái chủ quan của người đó.
Nói tóm lại, đối với thuyết hành vi, toàn bộ thái độ của con người
chỉ là phản xạ.
Với Pavlov, chúng ta thấy những kích thích đơn giản: âm thanh, ánh
sáng, mũi chích, v.v... Nhưng Watson, khi nới rộng các phản xạ của bất cứ
hành động nào của con người, đã tìm được một từ tượng trưng cho cái cơ
chế vô cùng phức tạp của tất cả các điều kiện có thể: Tình huống.. Như thế
thái độ, cá tính con người chỉ là cách mà con người phản ứng lại những tình
huống của thời điểm đó, của “môi trường” của anh ta.
Như vậy, đối với thuyết ứng xử, bất cứ cử chỉ nào, bất cứ ý nghĩ nào,
ý chí, lựa chọn, từ chối, bất cứ ý thức nào, đơn giản chỉ là những phản xạ
thuần túy của một tình huống nào đó…
Watson đã nói gì? “Hãy cho tôi một chục đứa con nít, khỏe mạnh, có
thể tạng tốt và một loại hình xã hội mà tôi cần để nuôi dưỡng chúng, tôi xin
cam đoan với sự lựa chọn ngẫu nhiên, và theo cách đào tạo của tôi, chúng
trở thành những chuyên gia như là bác sĩ, doanh nhân, luật gia, và trở thành
