Và chúng ta không được quên việc ức chế đến từ sự chống đối của
hai khuynh hướng vô thức: “cái ấy” và “cái Siêu Ngã”…Cuộc chiến đôi khi
tàn bạo, dẫn đến nhiều cuộc xung đột nội giới tệ hại nhất. Những cuộc xung
đột này càng khủng khiếp hơn khi người này cảm thấy bị giằng xé bởi vô số
khuynh hướng, mà không thể nào biết chuyện gì đang xảy ra với mình.
Câu hỏi đầu tiên mà người ta có thể đặt ra là “Tại sao trong trường
hợp của sự Kiềm chế, làm cách nào xung động đó có thể vượt qua được
cánh cổng của Siêu Ngã, còn trường hợp của sự ức chế thì không được?”
Giáo dục và sự ức chế.
Nếu các nhà giáo dục thực hiện thiên chức của họ một cách nghiêm
chỉnh, cái Siêu–ngã sẽ trở thành một bộ lọc chớ không phải là miếng đan
bằng thép ngăn chặn tất cả. Chúng ta thường nghe câu nói theo cách bình
dân “Đó là một anh chàng bị ức chế”. Những người này quả thật có một tấm
đan bằng thép nằm giữa các xung năng và ý thức của họ. Không có gì qua
được. Tất cả mọi thứ đều bị chặn lại. Họ không khác gì một chiếc xe hơi có
một bộ lọc dầu bị tắc nghẽn… Họ ức chế ngay cả những xung năng tầm
thường nhất cũng như mạnh nhất. Sự ức chế đã trở thành một cơ chế vận
hành–phản xạ duy nhất. Tinh thần của họ bị lúng túng. Họ sống lây lất nhờ
vào một mảnh nhỏ của ý thức: mọi chủ động đều biến mất… Họ tưởng
mình đang sống nhưng thật ra họ đang ngủ trong khi vẫn tỉnh táo. Và đến
lượt họ, họ áp đặt các ức chế này cho con cái của họ. Họ nắm lấy “cái ấy”
và nhào nắn mỗi phần nhỏ đó, và đã vô ý thức nhồi nhét vào đó các ức chế
của chính họ. Như thế là sự tiếp diễn của những “Siêu–ngã” u tối, ngăn chặn
mọi xung động chủ động.
Đối với một người trưởng thành một cách đứng đắn, bất cứ xung
năng nào, dù cho nó là gì đi nữa, vẫn có thể đi qua một cách dễ dàng. Nó sẽ
được nhận biết một cách có ý thức, được chủ động chấp nhận hoặc từ chối.
Đối với người này, tất cả mọi thứ đều xảy ra trong sự sáng suốt của ý thức.
Đó là “hãy tự biết rõ con người mình”.
