Do đó, bạn nên chăm chỉ.
Lập luận có căn cứ nhưng không hợp lý sẽ như sau:
Cánh cụt thuộc loài chim.
Chim biết bay.
Do đó cánh cụt biết bay.
(Dù gọi là chim cánh cụt nhưng cánh cụt vốn thuộc loài chim
không cánh. Lập luận này vẫn tuân theo đúng cách thức suy luận có
căn cứ nhưng tiền đề đã sai, do đó không phải là một lập luận hợp
lý.)
Ngụy biện
Ngụy biện là một từ Hán Việt. “Ngụy” nghĩa là giả dối. “Biện”
nghĩa là tranh luận. Ngụy biện là một lập luận mang lỗi suy luận
khiến nó trở nên vô căn cứ hay không hợp lý. (Lưu ý: Ngụy biện
không phải là một lập luận có căn cứ với những tiền đề sai.) Ngụy
biện được tạo ra một cách có chủ ý nhằm giành thắng lợi bằng mọi
giá của những kẻ thất thế thích cãi cùn hay những khi chúng ta “vô
tình” không nhận ra một hay vài lập luận nào đó của mình không có
căn cứ. Chẳng hạn, đây là một ngụy biện:
Mắt thường không thể thấy được các tế bào.
Con người được cấu thành từ những tế bào.
Do đó, mắt thường không thể thấy được con người.
Có nhiều ngụy biện không được liệt kê trong cuốn sách này. Tôi
chỉ có thể trình bày các ngụy biện phổ biến nhất. Tuy nhiên, đầu
tiên, tôi muốn “bật mí” cho bạn ba nguyên tắc chung mà bạn cần
