Barinov đã hai lần tới biển Caspian đánh cá, anh luôn luôn mơ tưởng đến
biển:
– Ông anh ơi, không thể ví biển với bất cứ cái gì được. Đứng trước biển
anh chỉ như một con ruồi thôil Nếu anh nhìn ra biển, anh sẽ có cảm giác
như không thấy mình đâu nữa! Cuộc sống ở đấy thật là thú vị. Mọi người
đều đổ xô ra biển, ngay cả một ông tu viện trưởng cũng ra đó. Ông ta đâu
phải loại thường, cũng là người làm việc. Lại có cả một ả làm bếp nữa, cô
ta vốn là nhân tình của một ông biện lí. Anh xem, như vậy thì còn đòi gì
nữa? Nhưng cô ả không chịu và đã nói với ông kia: “Anh biện lí ạ, anh đối
với em rất tốt, nhưng dù sao thì cũng xin từ biệt anh!” Bởi vì rằng ai đã
nhìn thấy biển, dù chỉ một lần thôi, người đó sẽ lại bị hấp dẫn tới đó. Ớ đấy
rộng mênh mông như ở trên trời vậy, không có cảnh chen chúc xô đẩy
nhau! Tôi cũng sẽ tới đó ở suốt đời. Tôi không thích đông người, có vậy
thôi! Tôi muốn sống như một ẩn sĩ ở sa mạc, nhưng tôi chưa biết sa mạc
nào tốt…
Anh ta giống như một con chó vô chủ chạy loăng quăng trong làng; mọi
người khinh bỉ anh nhưng vẫn nghe những câu chuyện của anh một cách
say sưa như nghe những bài hát của Migun vậy.
– Hắn nói láo tài thật! Kể cũng hay!
Những chuyện bịa đặt của anh ta đôi khi làm chocả đầu óc những người
thực tế như Pankov phải bối rối. Một hôm bần nông hay hoài nghi ấy đã nói
với Khokhol:
– Barinov chứng minh rằng sách vở chưa nói hết về Grozny, còn nhiều
điều bí ẩn. Hình như Grozny vốn là một con ma hiện hình, hay biến thành
một con chim đại bàng. Do đó, từ thời hắn làm vua, người ta mới khắc
chim đại bàng trên những đồng tiền để kỉ niệm hắn.
Đã bao lần tôi nhận thấy rằng người ta thích những chuyện bịa đặt kì
quái, đôi khi được bịa ra một cách vụng về, hơn là những câu chuyện đúng
đắn về cuộc sống thực.
Nhưng khi tôi nói với Khokhol điều ấy thì anh chỉ mỉm cười:
