luận, bác thường phản đối bằng những tiếng hét ngắn, cố tình chọc tức đối
thủ một cách trắng trợn. Tôi làm quen với bác trong một quán rượu, lúc
mọi người sắp sửa nện cho bác một trận, và người ta cũng đã đấm bác hai
quả rồi, lúc ấy tôi nhảy vào kéo bác ra.
– Họ đánh cụ có đau không? ‒ Tôi hỏi trong khi đi cùng bác trong bóng
tối, dưới làn mưa phùn mùa thu.
– Hừ, thế mà cũng gọi là đánh à? ‒ Bác đáp một cách thờ ơ. ‒ Khoan đã,
tại sao anh lại gọi ta bằng “cụ”?
Thế là từ đó chúng tôi quen nhau. Ban đầu bác thường chế giễu tôi một
cách hóm hỉnh và ranh mãnh, nhưng khi tôi kể cho bác nghe “sợi dây vô
hình” có vai trò như thế nào trong cuộc sống của chúng ta, bác liền thốt lên,
vẻ đăm chiêu:
– Thì ra chú mày không phải đứa ngốc đâu! Chà, chú mày cũng gớm
đấy nhỉ?…
Và từ đấy bác bắt đầu đối xử với tôi âu yếm như một người cha, thậm chí
bác còn gọi tôi bằng tên và chữ lót nữa.
– Aleksej Maksimich của bác, chiếc kim nhỏ yêu quý của bác! Những ý
kiến của cháu đúng đấy, nhưng sẽ chẳng có ai tin cháu đâu, vô ích.
– Bác có tin không?
– Bác chỉ là một con chó đực cộc đuôi, vô chủ. Còn thiên hạ thì là
những con chó bị xích, đuôi người nào cũng đầy những gai ngưu bàng: nào
vợ, con, nào đàn phong cầm, nào giày dép. Mà con chó nào thì cũng đều
yêu cái cũi của nó cả. Họ chẳng tin cháu đâu. Bọn các bác ngày xưa ở
xưởng Morozov cũng thế thôi! Đứa nào đi đầu là đứa ấy bị chúng nó nện
cho vào trán. Mà trán thì có phải như mông đít đâu, đau lâu lắm.
Bác ăn nói khác đôi chút sau khi làm quen với anh thợ nguội Yakov
Shaposhnikov, một công nhân của xưởng Krestovnikov. Yakov bị bệnh lao
phổi, anh biết chơi ghi ta và biết nhiều về Kinh thánh. Anh đã từng làm cho
bác Rubtsov phải kinh ngạc bởi thái độ phủ nhận Chúa một cách quyết liệt.
