Những cây thông, cây dẻ gai, rừng bạch dương, chim hoàng anh, tất cả
mọi thứ đều hát: cả khu rừng hát, và thế đấy!
Tiếng vọng cũng vậy... Trên cánh đồng, cây ích mẫu hát cho nó
nghe; ở trong vườn, dưới mái nhà, đàn sẻ hót vang ríu rít đến nỗi hàng
cây anh đào phải run lên bần bật! Tối tối, nó nghe tất cả các giọng nổi
lên trong làng và chắc chắn nó nghĩ rằng cả làng đang hát. Khi người ta
phái nó đi rắc phân ngoài đồng, thậm chí gió cũng hát trên cây cào gẩy
rơm cho nó nghe.
Có lần, người cai quản việc đồng áng nhìn thấy nó đứng với mái tóc
tả tơi đang lắng nghe gió thổi trên cây cào gẩy rơm bằng gỗ... Sau khi
cởi chiếc roi da khỏi người, ông ta đã cho nó một bài học nhớ đời.
Nhưng chuyện đó thì mang lại cái gì cơ chứ! Mọi người gọi nó là
“Janko Người chơi nhạc”!... Mùa xuân, nó trốn khỏi nhà, thổi sáo dọc
theo dòng suối. Đêm đêm, khi ếch nhái bắt đầu kêu ồm ộp, những con
chim đa đa trên đồng cỏ gáy vang, những con vạc ăn sương sớm kêu
lên inh ỏi, gà gáy trong chuồng, nó không thể nào ngủ được, lắng tai
nghe và chỉ có Chúa mới biết trong các thứ tiếng ấy nó nghe được điệu
nhạc nào... Người mẹ không thể dẫn nó vào nhà thờ, bởi vì đã có lần,
khi tiếng đại phong cầm hay tiếng hát ngọt ngào vang lên là đôi mắt
thằng bé như có làn sương mù che khuất, giống như không nhìn từ thế
giới này...
Ban đêm, người tuần canh đi tuần trong làng và để tránh cơn buồn
ngủ, anh ta thường đếm các ngôi sao trên trời hoặc nói chuyện thì thầm
với lũ chó. Nhiều lần anh ta đã nhìn thấy chiếc áo trắng của Janko đang
luồn lách trong bóng tối đến gần quán ăn. Nhưng thằng bé không đi vào
trong quán, nó chỉ đến đứng bên cạnh quán thôi. Tại đó, sau khi đứng
núp dưới tường, nó lắng tai nghe. Mọi người nhảy theo điệu dân gian,
đôi lúc một chàng trai nào đó hứng lên hét to: “U-ha!” Nghe thấy cả
tiếng giày nện xuống sàn, rồi tiếng các cô gái: “Cái gì thế?”, tiếng
người chơi vĩ cầm hát lên khe khẽ: “Chúng ta sẽ cùng ăn, chúng ta sẽ
cùng uống, các người sẽ cùng nhau vui vẻ”, còn người hát giọng trầm
thì hát đệm một cách trịnh trọng: “Như Chúa trời ban cho! Như Chúa
