châu Phi Hạ Sahara đặc biệt chịu ảnh hưởng nặng nề, ví dụ virus HIV, và
gặp vấn đề đặc biệt khó khăn do sự hoành hành của muỗi và ruồi Tsetse.
Hầu hết các con sông của lục địa này cũng đặt ra một vấn đề, vì chúng
bắt nguồn từ vùng đất cao và đổ xuống thành những dòng chảy xiết gây cản
trở giao thông. Ví dụ, Zambezi hùng vĩ có thể là con sông dài thứ tư của
châu Phi, chảy xuống 1600 dặm, vào có thể là một địa danh du lịch đẹp
tuyệt với những ghềnh nước trắng và thác Victoria, nhưng nó khá là vô dụng
trong vai trò một tuyến đường thương mại. Nó chảy qua sáu quốc gia, tuôn
đổ từ độ cao 1.500 mét xuống ngang mực nước biển khi đến bờ Ấn Độ
Dương thuộc Mozambique. Một vài khúc của nó có thể thuận tiện cho giao
thông bằng những tàu đáy bằng, nhưng các khúc sông đó lại không nối liền
nhau, do đó hạn chế việc vận chuyển hàng hóa.
Không giống như châu Âu, nơi có sông Danube và sông Rhine, nhược
điểm này đã cản trở sự tiếp xúc và giao thương giữa các vùng đất của châu
Phi - rồi đến lượt nó ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế và cản trở sự hình
thành các vùng thương mại lớn. Các con sông lớn của châu lục này, Niger,
Congo, Zambezi, Nile và các con sông khác, đều không kết nối với nhau và
sự chia cắt ấy có một nhân tố con người. Trong khi các khu vực rộng lớn của
Nga, Trung Quốc và Hoa Kỳ sử dụng một ngôn ngữ thống nhất giúp thuận
tiện cho thương mại, thì ở châu Phi tồn tại hàng ngàn ngôn ngữ khác nhau
và không có nền văn hóa nào nổi lên thống trị một khu vực có kích thước
tương tự. Mặt khác, châu Âu đủ nhỏ để giao tiếp bằng một “lingua franca”
(ngôn ngữ cầu nối), và một cảnh quan khuyến khích sự tương tác.
Thậm chí nếu như các quốc gia có xuất hiện nền sản xuất công nghệ đi
nữa, thì phần lớn lục địa vẫn sẽ phải vật lộn để kết nối với phần còn lại của
thế giới, vì phần lớn khối đất liền này bị đóng khung bởi Ấn Độ Dương, Đại
Tây Dương và sa mạc Sahara. Việc trao đổi ý tưởng và công nghệ hiếm khi
với tới châu Phi Hạ Sahara trong suốt hàng ngàn năm. Mặc dù vậy, một số
đế quốc châu Phi và các thành bang đã xuất hiện từ khoảng thế kỷ 6: ví dụ
