Trong vòng một vài năm, mọi việc trở nên rõ ràng: Taliban không bị
đánh bại, họ chỉ hòa tan vào nơi sinh trưởng của họ, cộng đồng dân Pashtun,
và hiện nay họ lại nổi dậy một lần nữa vào những thời điểm và ở những nơi
tùy họ lựa chọn.
Hoa Kỳ đã viện tới một chiến lược “trên đe dưới búa”. Họ nện búa
xuống đầu quân Taliban Afghanistan trên cái đe của chiến dịch Pakistan ở
phía bên kia biên giới. Hoa ra cái “đe” trong các vùng đất bộ lạc thay vì là
đe lại là một miếng bọt biển thấm hút bất cứ thứ gì được ném vào nó, kể cả
các lực lượng Taliban Afghanistan đang tháo lui khỏi cây búa Hoa Kỳ.
Năm 2006, người Anh đã quyết định họ sẽ dẹp yên tỉnh Helmand ở
phía nam, nơi thẩm quyền của chính phủ Afghanistan không vượt ra ngoài
phạm vi Lashkar Gah, thủ phủ của tỉnh này. Đây là lãnh thổ trung tâm của
người Pashtun Afghanistan. Người Anh tiến vào với những ý định tốt, họ
biết lịch sử của Pashtun, nhưng dường như họ phớt lờ nó - lý do tại sao vẫn
còn là một bí ẩn. Bộ trưởng Quốc phòng Anh khi đó là John Reid bị người
ta trích dẫn sai và trách lầm, cho rằng trong mùa hè năm ấy, ông đã nói ông
“hy vọng không một phát súng nào sẽ nổ ra trong cơn tức giận“. Thực ra ông
nói, “Chúng tôi tiến vào miền Nam để giúp đỡ và bảo vệ người dân
Afghanistan nhằm tái thiết nền kinh tế và nền dân chủ của họ. Chúng tôi sẽ
cực kỳ vui khi rời đi trong thời gian ba năm mà không nổ một phát súng
nào”.
Đó có thể là một mong ước tốt lành, nhưng liệu có khả thi hay không?
Mùa hè năm ấy, sau khi ông có cuộc họp báo tại Bộ Ngoại giao ở London,
tôi đã có cuộc trao đổi với bộ trưởng Quốc phòng như sau:
“Đừng lo, Tim. Chúng ta không săn lùng Taliban, chúng ta ở đó để bảo
vệ người dân”
“Đừng lo, Bộ trưởng, Taliban sẽ săn lùng ông”
