nam tới bắc nay đã được giải quyết. Tuy vậy, một bài toán khác vẫn tồn tại
cho đến ngày nay - lũ lụt.
Người Hán vẫn tranh đoạt thôn tính lẫn nhau, nhưng ngày càng giảm
dần, và vào đầu thế kỉ thứ 11, họ buộc phải tập trung sự chú ý vào những đợt
sóng xâm lăng Mông Cổ tràn xuống từ phương Bắc. Người Mông Cổ đánh
bại bất cứ vương quốc nào chống lại họ, dù phía nam, và đến năm 1279, thủ
lĩnh của họ là Hốt Tất Liệt trở thành người ngoại tộc đầu tiên cai trị toàn bộ
đất nước này trên ngôi vị hoàng đế của triều đại Mông Cổ (nhà Nguyên).
Gần chín mươi năm trôi qua trước khi người Hán giành lại quyền tự chủ
cùng với sự thành lập nhà Minh.
Vào thời điểm này, Trung Quốc ngày càng có nhiều tiếp xúc với thương
nhân và sứ giả từ các quốc gia châu Âu đang trỗi dậy, như Tây Ban Nha và
Bồ Đào Nha. Các nhà lãnh đạo Trung Quốc chống lại bất kỳ hình thức hiện
diện thường trực nào của châu Âu, nhưng ngày càng mở cửa các vùng duyên
hải để buôn bán. Đây vẫn còn là một nét đặc trưng của Trung Quốc cho đến
ngày nay: khi Trung Quốc mở cửa, các vùng duyên hải phát triển phồn thịnh
nhưng các khu vực sâu trong đại lục thường bị bỏ quên. Sự thịnh vượng do
thương mại đem lại đã làm cho các thành phố ven biển như Thượng Hải trở
nên giàu có, nhưng sự giàu có ấy không lan tới vùng nông thôn. Tình trạng
này càng làm gia tăng dòng di dân khổng lồ đổ vào các khu đô thị, và cũng
làm nổi bật sự khác biệt giữa các vùng miền.
Vào thế kỷ 18, Trung Quốc đã vươn tay tới một số vùng thuộc Miến
Điện và Đông Dương ở phía nam. Vùng Tân Cương phía tây bắc cũng bị
chinh phục và trở thành tỉnh lớn nhất của nước này. Là một vùng gồm núi
non hiểm trở và các lòng chảo sa mạc rộng lớn, Tân Cương rộng 642.820
dặm vuông, gấp đôi diện tích của Texas - hoặc tính theo cách khác, bạn có
thể xếp gọn Anh, Pháp, Đức, Áo, Thụy Sĩ, Hà Lan và Bỉ bên trong địa giới
tỉnh này mà vẫn còn đủ chỗ cho Luxembourg, thậm chí cả Liechtenstein
nữa.
