Ngày 15 tháng Chín
Wilhelm, người ta có thể tức điên lên được khi thấy trên đời này có những
kẻ sống vô nghĩa và nghèo cảm xúc đến nỗi trên trái đất chỉ còn đôi thứ gọi
là có giá trị cũng không biết thưởng thức nữa! Chắc bạn biết mấy cây hồ
đào cạnh nhà ông mục sư nhân hậu ở St. Lotte và tôi từng ngồi dưới đó. Ôi,
những cây hồ đào mới tuyệt diệu làm sao! Có Chúa chứng giám! Chúng
luôn luôn mang đến cho hồn tôi niềm vui sướng lạ thường. Nhờ có chúng
mà sân tu viện trở nên thân thương, và tư ơi mát quá chừng! Ôi, những cành
hồ đào kiều diễm và hoa lệ biết bao! Đó là sự tưởng niệm đối với những vị
linh mục chân chính đã trồng chúng từ bao năm về trưóc. Ông giáo trường
làng, được ông nội truyền lại, vẫn hay kể cho chúng tôi nghe về một con
người hiền từ tốt bụng... và mỗi khi ngồi dưới gốc cây, tôi vẫn luôn cảm
thấy như hồn thiêng của vị linh mục đó ẩn khuất đâu đây trong lá cành.
Vâng, mới hôm qua đây, ông giáo đã rưng rưng nước mắt khi chúng tôi nói
tới chuyện người ta đã đốn mất những cây hồ đào đó. Chúng bị đốn mất rồi!
Tôi giận điên người, tôi tin rằng lúc ấy tôi có thể giết chết ngay tên khốn
kiếp nào đã bổ nhát búa đầu tiên. Tôi, một con người có thể chết đi vì buồn
rầu, nếu trong sân nhà tôi có đôi cây hồ đào và một cây chết đi vì già cỗi,
vậy mà tôi phải cam tâm nhìn cảnh đó! Bạn mến thân, duy chỉ có điều này
an ủi tôi, đó là tình cảm nơi con người. Cả làng bất bình và trách móc, và
tôi hy vọng rằng bà vợ ông mục sư sẽ cảm nhận được mình đã làm tổn
thương đến dân làng như thế nào. Bà ta là vợ của ông mục sư mới (Ông
mục sư già của chúng ta đã qua đời), và chính bà ta, một sinh linh gầy đét
và ốm o suy nhược, bà ta cũng có cớ để ghét bỏ thế giới, vì chẳng có ma
nào thèm để ý tới bà. Bà là một mụ ngu ngốc lại tự cho mình là thông thái,
xọc mũi cả vào việc điều tra các ấn phẩm viết về kinh thánh, len chân cả
vào việc cải cách Kitô giáo về phương diện phê phán đạo đức theo mốt mới
và nhún vai khinh khỉnh trước mọi lời hâm mộ Lavater, và cái chính là bà
có một sức khỏe hoàn toàn suy sụp, vì vậy chẳng được hưởng mảy may
