ngoài đồng, chỉ có một chú bé chừng bốn tuổi ngồi trên mặt đất, hai chân
chú ôm giữ một em bé khác khoảng sáu tháng tuổi, chú bé ngồi yên, trừ có
đôi mắt đen lanh lợi ngó nhìn quanh, còn hai tay thì ôm em sát vào ngực
mình, như thể lấy ngực chú làm ghế tựa cho em. Cảnh tượng đó làm cho tôi
thích thú. Tôi bèn ngồi lên một chiếc cày ở phía đối điện và hân hoan vẽ lại
cái thê ngồi đầy tình huynh đệ này. Sau đó, tôi thêm vào bức tranh một hàng
giậu, một chiếc cổng vào nhà kho chứa lúa và vài cái bánh xe gãy nằm ngổn
ngang bên cạnh, tất cả đều theo trình tự mà mắt tôi nhìn thấy, không hề
thêm thắt một chút nào theo ý riêng của mình. Trong vòng một giờ, tôi đã
vẽ xong một bức tranh bố cục rất chỉnh và khá lý thú. Chính điều này khiến
tôi càng kiên quyết theo đuổi ý tưởng của mình là trong tương lai, tôi sẽ chỉ
chú tâm đến thiên nhiên mà thôi. Chỉ có thiên nhiên mới phong phú vô tận,
chỉ có thiên nhiên mới đào luyện nên những nghệ sĩ bậc thầy. Người ta có
thể nói nhiều đến những cái hay, cái lợi của các quy tắc nghệ thuật, tương tự
như những điều ta có thể nói để ca ngợi xã hội tư sản. Một kẻ răm rắp tuân
thủ theo những quy tắc sẽ không bao giờ sản sinh ra những thứ hàng tồi tệ
hay vô vị, cũng giống như một kẻ ghép mình vào luật pháp và lối sống
phong lưu sẽ chẳng bao giờ có thể trở nên một người láng giềng xấu chơi
hay một tên gian ác kỳ quái. Thế nhưng, mọi luật lệ và quy tắc, dù muốn
nói thế nào mặc lòng, đều bóp nghẹt cảm xúc chân thực trước thiên nhiên,
làm hư hại đến cách thể hiện chân thực về thiên nhiên! Chắc bạn sẽ kêu lên:
- "Anh nói quá lời! Luật lệ và quy tắc thực ra chỉ cốt để giới hạn hành động,
chỉ cốt cắt tỉa những cành lá quá vô ích mà thôi."
Bạn mến yêu ơi, bạn có muốn tôi đưa ra một ví dụ để so sánh hay không?
Nó cũng giống chuyện yêu đuơng ấy mà. Này nhé: một chàng trai đắm say
một cô gái, suốt ngày chàng vương vấn bên nàng, chàng tiêu tán tất cả sức
lực và tài năng của mình để không ngừng bày tỏ với nàng là chàng đã dâng
nàng trọn vẹn cả trái tim. Nhưng bỗng đâu có một tay trưởng giả xuất hiện,
một kẻ có vai vế nơi công đường, nói với chàng: - "Này anh bạn trẻ! Yêu
đương là bản tính của con người, nhưng có điều anh phải yêu cho ra đáng
con người! Hãy phân chia thời gian của anh cho rạch ròi, giờ nào anh làm
