bản ở Pháp, liên tiếp ba năm sau đã có tới năm bản dịch Werther khác
nhau sang tiếng Pháp được công bố. Rồi Werther hành trình sang hầu hết
các nước trên châu lục.
Ớ trong nước, Werther được giới trẻ đón nhận cuồng nhiệt, trong khi đó bị
nhà thờ và giới chức trách nhìn nhận một cách thù dịch và coi là một ấn
phẩm nguy hại, "con rắn độc'', “món ăn mê hoặc của quỷ Satan''. Thậm chí
viên cha cố khét tiếng I.M. Goeze đã kêu gọi công luận và chính giới kiên
quyết chống lại cuốn sách này, vì theo ông ta, Werther không những "bênh
vực cho sự tự sát, kêu gọi phá vỡ hôn nhăn" mà còn can tội "xúi giục giết
đức vua"! Werther bị cấm phát hành ở Leipzig năm 1775, sau đó bị cấm in
và phát hành ở nhiều thành phố khác, tiếp đến bị cấm ở Vienna (Vương
quốc Áo) và Copenhagen (Đan Mạch). Khắp nơi cảnh sát áp dụng những
biện pháp kiên quyết để ngăn chặn việc in ấn và tiếp tục phát hành tác
phẩm này. Nhưng lẽ đời xưa nay vẫn thế: trái cấm thường là trái ngon, tác
phẩm bị cấm chỉ càng tăng thêm sức hấp dẫn, khiến được phổ biến ngày
càng rộng rãi hơn.
Khắp nơi người ta tìm đọc Werther, săn lùng cuốn sách bị nhà thờ và giới
cầm quyền phê phán và kết tội. Nhất là các bạn đọc trẻ tuổi đã tìm thấy ở
Werther nỗi đau của chính mình. Và "cơn sốt Werther", sự sùng bái Werther
đã thực sự trỏ thành một hiện tượng kỳ lạ hiếm thấy trong lịch sử văn
chương Đức và châu Âu. Cô gái nào cũng muốn mình là Lotte, chàng trai
nào cũng ước ao chìm đắm vào thiên nhiên và tình ái như Werther, ít nhất
cũng phải giống hai nhân vật nổi tiếng kia về trang phục bên ngoài. Thế là
mốt thời trang Werther hình thành và lan rộng khắp châu lục. Con trai mặc
áo khoác ngoài màu xanh da trời, áo gì lê màu vàng và quần bó ống, con
gái cài nơ trước ngực giống chiếc nơ Lotte đã tặng Werther mừng sinh
nhật. Thanh niên nam nữ từng đoàn, từng đoàn hành hương về mộ chí của
Jerusalem, nguyên mẫu của tác phẩm, đặt vòng hoa tưởng niệm, cùng nhau
dạo gót dưới ánh trăng, say đắm những phong cánh kỳ thú của thiên nhiên
như Werther từng ngây ngất trước cảnh tượng hùng lệ của Hóa công. Hơn
thế nữa, tấc phẩm văn học này còn tác động mạnh mẽ đến giới sản xuất
