và đáng hy vọng hơn, nó có thể giúp chúng ta sửa đổi cái khuynh
hướng sống cứ như thể ta có đủ sức trì hoãn được mãi, miễn là đúng
mực, những cam kết chất chứa của chúng ta với chính mình. Chiêm
nghiệm về tính khả tử có thể mang lại cho chúng ta lòng can đảm hòng
tháo gỡ cuộc đời ta khỏi những kỳ vọng vô cớ của xã hội. Với sự xuất
hiện của một bộ xương, những khía cạnh trấn áp trong ý kiến của
những người khác thường sẽ đánh rơi sức mạnh hăm dọa của chúng.
5.
Dù cho có bất cứ khác biệt nào khác, Kitô giáo và ý niệm thế tục về
căn bản vẫn giao thoa trong chủ đề cái gì mới có nghĩa lý trong đời khi
nghĩ đến cái chết. Có một điểm tương đồng khá rõ là chúng đều tích
cực nhấn mạnh về tình yêu, các mối quan hệ xã hội đích thực và lòng
nhân ái, và đều chỉ trích việc theo đuổi quyền lực, sức mạnh quân sự,
của cải và danh vọng. Những thứ này, cùng một số mục đích và hoạt
động khác nữa có vẻ gần như hết thảy đều tầm thường khi đứng cạnh
suy nghĩ về cái chết.
Còn trong Histories (Các lịch sử), Herodorus kể cho chúng ta
một giai thoại thích đáng về Xerxes, vị vua hùng mạnh của Ba Tư,
năm 480 trước Công nguyên, xâm chiếm Hy Lạp với một đội quân
gần hai triệu binh lính. Nhìn cả eo biển Hellespont đầy ắp chiến
thuyền và các binh đội của mình, ban đầu Xerxes lấy làm tự hào về
vận may và tài năng của ông ta. Nhưng rồi một chốc sau ông ta bắt
đầu khóc. Kinh ngạc, người chú Artabaus
rằng, một người ở địa vị như của Xerxes có thể khóc về điều gì. Vị
vua đáp rằng ông vừa nhận ra, trong một trăm năm nữa, tất cả những
người đang xếp hàng trước mặt ông, mỗi người lính và thủy thủ tùng
giúp ông gieo rắc nỗi khiếp hoảng khắp thế giới mà loài người đã
khám phá, đều sẽ chết.