đối nhất. Trong hoàn cảnh ấy, trẻ sẽ bị ám ảnh bởi ấn tượng rằng không chỉ
hành động của mình bị chỉ trích mà bản thân chúng cũng không có gì tốt đẹp.
Với những phương pháp tiếp cận hiệu quả, khi kỷ luật con cái, chúng ta tập
trung vào việc trợ giúp chúng cả về hành vi lẫn cảm xúc. Chúng ta cho phép
trẻ nói ra điều chúng cảm nhận nhưng giới hạn và điều chỉnh những hành vi
không được mong đợi. Giới hạn cần được đặt ra sao cho lòng tự tôn của cả
cha mẹ và con cái đều được bảo toàn. Chúng ta không đặt ra các giới hạn một
cách tùy tiện và độc đoán, mà với ý định dạy dỗ và bồi đắp nhân cách cho trẻ.
Hãy áp dụng những giới hạn đã được đặt ra mà không tức giận hay dùng bạo
lực. Sự oán giận của trẻ về những giới hạn cần phải được đoán biết trước và
được cảm thông; trẻ không nên bị phạt thêm vì sự uất ức trước điều bị cấm
đoán.
Chỉ như vậy thì kỷ luật, khi được áp dụng, mới có thể dẫn đến sự chấp nhận
tự nguyện của trẻ, chúng ý thức được rằng cần phải kiềm chế và thay đổi hành
vi sai trái của mình. Khi đó, kỷ luật do cha mẹ đặt ra cuối cùng có thể trở
thành kỷ luật tự giác. Khi trẻ đồng tình với cha mẹ đồng thời hiểu được giá trị
của bản thân, chúng sẽ tự xây dựng cho mình những tiêu chuẩn để có thể tự
điều chỉnh bản thân.
Ba phạm vi của kỷ luật: Khuyến khích, cho phép và cấm đoán
Trẻ em cần một khái niệm rõ ràng về những hành vi được phép và không
được phép. Chúng sẽ cảm thấy an toàn hơn khi biết đâu là giới hạn của những
hành động mình được phép làm. Chúng ta xếp hành vi của trẻ vào ba phạm vi
khác nhau:
Phạm vi đầu tiên bao gồm những hành vi được mong đợi và đồng tình, khi đó
chúng ta nói “có” với trẻ một cách thoải mái và vui vẻ. Phạm vi thứ hai là
những hành vi không được đồng tình nhưng có thể được tha thứ vì những lý
do cụ thể. Lý do đó có thể bao gồm:
1. Con đang học hỏi. Một người đang học lái xe sẽ không bị phạt khi anh ta phát tín hiệu xin đường
bên phải nhưng lại rẽ sang bên trái. Những sai lầm như vậy có thể được tha thứ với kỳ vọng vào
sự tiến bộ trong tương lai.
2. Con đang gặp khó khăn. Trong những tình huống đặc biệt nguy kịch – như tai nạn, ốm đau,
111
