CHARLES: Ồ, thế ạ, thế sao thầy lại gọi con là đồ ngốc suốt như vậy?
BỐ: Thầy chỉ đùa con thôi.
CHARLES: Con thật ngu ngốc và con biết thế. Hãy nhìn điểm số của con ở
trường mà xem.
BỐ: Con chỉ cần chăm chỉ hơn một chút thôi.
CHARLES: Con đã chăm chỉ lắm rồi mà chẳng có tác dụng gì cả. Con đúng
là một đứa ngu dốt.
BỐ: Con rất thông minh, bố biết điều đó.
CHARLES: Con thật ngu ngốc, con biết thế mà.
BỐ (hét to): Con không ngu ngốc!
CHARLES: Có đấy bố ạ!
BỐ: Con không ngu ngốc đâu, đồ ngốc ạ!
Khi một đứa trẻ nói rằng mình ngu ngốc, xấu xí, hay tồi tệ, thì dù chúng ta nói
hoặc làm gì cũng không thể thay đổi ngay lập tức đánh giá đó của trẻ về bản
thân. Suy nghĩ về bản thân của con người, một khi đã ăn sâu vào đầu óc sẽ
luôn cưỡng lại mọi nỗ lực xoay chuyển. Khi một đứa trẻ nói với bố: “Bố, con
biết bố có ý tốt, nhưng con không ngốc đến mức tin lời bố nói rằng con thông
minh đâu.”
Khi một đứa trẻ thể hiện quan điểm tiêu cực về bản thân, sự phủ nhận hay
phản đối của cha mẹ sẽ không giúp được gì nhiều mà ngược lại, chỉ làm trẻ
tin chắc hơn vào suy nghĩ của mình. Cách tốt nhất chúng ta có thể giúp đỡ
đứa trẻ là chỉ ra rằng ta không chỉ hiểu điều đó làm nó cảm thấy thế nào mà
còn cả những hàm ý cụ thể đằng sau. Ví dụ:
IVAN: Con thật ngu ngốc.
BỐ (thái độ nghiêm túc): Con thật sự thấy thế à? Con không nghĩ mình thông
minh ư?
IVAN: Không hề.
25
