kỳ thực tối dự định phải làm ầm lên để chấm dứt việc hành hạ này và công
khai phản kháng sự cưỡng bức tàn bạo mà người ta đang mưu đồ. Tôi ngỏ ý
rằng số phận tôi hoàn toàn tùy thuộc vào người ta, người ta muốn định đoạt
thế nào cũng được, rằng người ta đòi tôi làm lễ tuyên thệ thì tôi sẽ làm. Thế
là nỗi vui mừng làn khắp tu viện. Người ta lại vuốt ve nịnh nọt và quyến rũ
tôi. Họ nói: “Chúa đã cảm hóa lòng tôi, thật không ai có điều kiện để trở
nên hoàn thiện
hơn tôi nữa”. Điều đó là lẽ dĩ nhiên; từ trước, mọi người
vẫn đinh ninh như vậy. Nếu quả không được Chúa thực sự kêu gọi thì
không thể nào làm tròn nhiệm vụ một cách nhiệt thành và kiên gan đến thế.
Bà cả chưa bao giờ thấy một người học trò nào của bà mà chí hướng biểu lộ
rõ rệt hơn. Bà hết sức ngạc nhiên về sự lầm lạc của tôi trước đây, nhưng bà
đã luôn luôn nói với bà nhất, là phải kiên trì, những điều ấy sẽ qua thôi,
rằng đến các tu nữ ưu tú nhất cũng thường có những thời kỳ như thế nữa là;
rằng đó là do quỷ xa tăng cám dỗ, khi biết sắp mất mồi thì nó càng cố sức;
rằng tôi sắp thoát khỏi nanh vuốt của nó; rằng từ nay đời tôi chỉ toàn là
hạnh phúc; rằng trước kia tôi càng cảm thấy đời sống tu hành nặng nề bó
buộc bao nhiêu thì giờ đây tôi lại càng thấy nhẹ nhàng thoải mái bấy nhiêu;
rằng cái ách đó đột nhiên nặng trĩu như vậy là một ân huệ của Chúa. Người
đã dùng cách ấy để làm cho nó nhẹ đi… Tôi lấy làm kỳ quặc, vì cùng một
chuyện mà khi thì do Chúa, khi thì do ma quỷ làm nên, người ta muốn nói
sao cũng được. Có nhiều trường hợp tương tự như thế trong tôn giáo.
Thường thường, khi an ủi tôi, người này cho rằng những ý nghĩ của tôi là
do quỷ Xa tăng xui giục, người kia lại cho rằng do Chúa đã cảm hóa. Cũng
là một điều bất hạnh, nhưng người thì cho rằng do Chúa thử thách, người
lại cho rằng do ma quỷ cám dỗ.
Tôi hành động một cách rất kín đáo. Tôi tin rằng tôi có thể tự chủ được.
Tôi gặp cha tôi, ông nói với tôi một cách lạnh lùng. Tôi gặp mẹ tôi, bà ôm
hôn tôi. Tôi nhận được những bức thư chúc tụng của các chị tôi và của
nhiều người khác nữa. Tôi biết rằng ông Sornin, vị giáo chủ ở Saint-Roch,
sẽ đọc lời thuyết giáo và ông Thierry, viện trưởng Viện thần học Paris sẽ
chấp nhận những lời tuyên thệ của tôi. Cho đến hôm trước ngày quan trọng
