đựng mùi mồ hôi của họ cũng như cách họ đứng và nhìn chàng chòng chọc
trên đường, đừng bao giờ tin chuyện họ gặp vận xui rất lớn, và đừng bao giờ
tỏ ra yếu mềm với những người giúp việc. Có đủ thứ chuyện khôi hài để
minh họa cá tính của người Phi châu. Richard vẫn nhớ như in một câu
chuyện giễu tính sĩ hão của người Phi châu: Một người Phi châu đang dắt
chó đi trên đường thì một người Anh hỏi, “Mày làm cái gì với con khỉ đen
ấy?” và người Phi châu trả lời, “Đó là con chó, không phải con khỉ” — vì
tưởng lầm là người Anh đó đang nói chuyện với anh ta!
Richard cười khi nghe chuyện tiếu lâm. Chàng cũng cố gắng không để
mình xao lãng lúc trò chuyện hay để lộ vẻ lúng túng khó chịu. Chàng thích
nói chuyện với phụ nữ hơn, mặc dù chàng đủ kinh nghiệm để biết mình
không nên nói chuyện quá lâu với một người đàn bà đặc biệt nào, nếu không
muốn Susan ném ly vào tường khi hai người về đến nhà. Chàng đã rất ngạc
nhiên và hoàn toàn không hiểu thái độ của Susan khi chuyện ấy xảy ra lần
đầu. Chàng chỉ nói chuyện một lúc với Clovis Bancroft về cuộc sống của
anh cô ấy lúc ông ta làm quận trưởng ở Enugu, nhưng sau đó Susan im thin
thít không nói một câu nào khi ngồi trên xe do tài xế riêng của cô lái về nhà.
Chàng tưởng cô ngủ gật nên mới không chê một người nào đó mặc cái áo
xấu thấy mà ghê hay là món khai vị dở không tưởng tượng được. Nhưng khi
hai người về đến nhà, cô ta lấy một cái ly trong tủ ra và ném thẳng vào
tường. “Cái con mẹ quắt queo đó, Richard. Thấy phát tởm. Đã vậy hai người
còn nhơn nhơn ngay trước mặt tôi nữa chứ! Kinh khủng thật!” Cô ta ngồi
trên ghế sofa và úp mặt vào lòng bàn tay cho đến khi chàng năn nỉ nói rằng
chàng xin lỗi, mặc dù chàng không biết chắc mình xin lỗi về việc gì.
Vài tuần sau, thêm một cái ly nữa bị đập vỡ. Trước đó, chàng nói
chuyện với Julia March, chỉ loanh quanh về bài biên khảo của cô ấy trên
tờ Asantehene ở Ghana, rồi đứng đó lắng nghe, ngẫm nghĩ, cho đến khi
Susan tới nắm tay chàng lôi đi. Sau đó, khi ly đã tan tành, Susan nói cô ta
biết chàng không có ý định ve vãn ai cả nhưng chàng phải hiểu là người ở
đây ngạo mạn kinh khủng và người ta nói xấu lẫn nhau rất độc địa, độc địa
