lạ lùng và đầy mâu thuẫn - vì xưa nay họ quen đặt lòng yêu tổ quốc ngang
hàng với ý thức phục tùng pháp luật - nhưng họ đành phải chấp nhận rằng,
trong bối cảnh lịch sử thời đó hẳn nổi loạn chống chính quyền được coi là
một phẩm hạnh của công dân gương mẫu và tuân thủ luật pháp cũng có
nghĩa là thờ ơ lãnh đạm với thời cuộc.
Tuy nhiên ông nội Settembrini không chỉ là một nhà ái quốc trung thành
với nước Ý, mà còn là một nhà cách mạng quốc tế dốc lòng đấu tranh cho
tất cả các dân tộc khao khát tự do. Sau một cuộc đảo chính không thành ở
Turin mà ông đã hăng hái tham gia cả bằng lời nói lẫn việc làm, phải khó
khăn lắm ông mới thoát được sự truy lùng của đám tay sai công tước
Metternich
, và trong thời gian sống lưu đầy ông lại nhiệt tình đấu tranh
gây dựng hiến pháp cho dân tộc Tây Ban Nha cũng như đổ máu để giành tự
do cho dân tộc Hy Lạp. Cha của Settembrini đã ra đời tại quốc gia này, có lẽ
chính vì thế mà về sau người cha trở thành một văn nhân lớn với lòng
ngưỡng mộ văn hóa cổ điển, cũng phải nói thêm rằng trong huyết quản ông
có pha trộn dòng máu Đức của người mẹ, một thiếu nữ Giuseppe kết hôn
trong thời gian lang bạt tại Thụy Sĩ và từ đó luôn sát cánh cùng ông trong
các cuộc phiêu lưu. Mãi về sau, khi đã nếm mật nằm gai đủ mười năm lưu
vong ông mới có cơ hội trở lại quê hương hành nghề luật sư ở Milan, nhưng
vẫn không chịu từ bỏ vai trò người chiến sĩ, ông tiếp tục dùng tiếng nói và
ngòi bút sáng tác thơ văn kêu gọi quốc dân đồng bào đấu tranh giành tự do
và gom chính quyền về một mối thiết lập nhà nước cộng hòa, thảo ra những
tuyên ngôn và dự án cải tổ đầy nhiệt tình độc đoán nhằm mục tiêu thống
nhất và giải phóng dân tộc để đem lại hạnh phúc cho tất cả mọi người. Có
một chi tiết theo lời kể của Settembrini, người cháu, để lại ấn tượng sâu sắc
cho Hans Castorp: đó là ông nội Giuseppe cả đời chỉ ra mắt những người
đương thời trong trang phục màu đen, một hình thức ông để tang cho nước
Ý, tổ quốc của ông, xứ sở đang mỏi mòn kiệt quệ dưới ách nô lệ và nghèo
đói. Nghe đến đấy Hans Castorp bất giác liên tưởng tới ông nội mình, như
gần đây chàng hay để tâm trí quay về quá khứ, vì trong suốt thời gian ông
cháu ở với nhau ông chàng cũng chỉ mặc toàn màu đen, mặc dù với lý do
hoàn toàn khác hẳn: đó là cái cách Hans Lorenz Castorp thể hiện con người
