gilê. Tay ông kẹp một chiếc mũ cổ lỗ sĩ có vành rộng, chóp mũ càng lên cao
càng hẹp lại.
Đó là một bức họa thành công, do bàn tay một họa sĩ có tên tuổi vẽ theo
trường phái của các bậy thầy cổ điển, rất phù hợp với đối tượng được thể
hiện và gợi lên ở người xem đủ mọi hình dung mang màu sắc trung cổ kiểu
Tây Ban Nha pha trộn với Hà Lan. Cậu bé Hans Castorp rất hay đứng ngắm
bức tranh, tất nhiên không phải bằng con mắt am hiểu nghệ thuật, mà là với
một nhận thức tự nhiên, thông thường nhưng không kém phần sâu sắc; và
mặc dù nó chỉ thấy người ông trong trang phục giống như trên bức họa có
một lần duy nhất ngoài đời, trong một cuộc diễu hành long trọng ở tòa thị
chính, và cũng chỉ gặp thoáng qua thôi, nhưng như chúng tôi đã thưa từ
trước, nó vẫn không thể không coi hình ảnh đầy ấn tượng ấy là con người
đích thực và chính thức của ông nó, và nhìn thấy trong hình ảnh thường
ngày một người ông lâm thời, con người ở trạng thái tạm bợ và không hoàn
thiện. Vì rõ ràng sự khác biệt kỳ khôi trong hình ảnh thường ngày là kết quả
của một cố gắng thích nghi nửa vời, có lẽ hơi cẩu thả, chỉ mang một chút hơi
hướng và vài nét rơi rớt lại của hình hài thật, chân giá trị của người ông. Thế
là mặc dầu cái cổ áo cao cổ lỗ sĩ với cái nơ trắng thắt như thòng lọng đã
được coi là khả kính; nhưng vẫn không thể nào bì được với phần đáng
ngưỡng mộ nhất trên bộ lễ phục kia, cái cổ áo xếp kiểu Tây Ban Nha mà so
với nó cái nơ ngày thường thật hết sức xoàng xĩnh và tạm bợ. Cùng chịu một
số phận ấy là chiếc mũ ống cong cong người ông đội khi ra phố, chẳng thể
nào sánh được với chiếc mũ nỉ vành rộng trong một thực tế cao quý hơn
nhiều thể hiện trên bức họa; và chiếc áo đuôi dài xếp li đối với cậu bé Hans
Castorp cũng chỉ là khoác tạm thay thế cho tấm áo choàng chính thức và
đích thực được viền quanh một dải lông.
Vì vậy tận trong thâm tâm cậu bé hết sức hài lòng khi gặp người ông đích
thực và hoàn hảo trong trang phục đại lễ, vào cái ngày người ta bảo nó tới
nhìn ông lần cuối. Đó là gian phòng rộng mà hai ông cháu vẫn thường ngồi
đối diện nhau bên bàn ăn; giờ đây bị đảo lộn sắp xếp lại để Hans Lorenz
Castorp nằm giữa những vòng hoa ngồn ngộn trong một chiếc quan tài bịt
bạc. Ông đã ngoan cường chống chọi lại căn bệnh sưng phổi, rất dai dẳng và
