trình tự ấy như thế nào không? Bậc thấp nhất là ‘cối xay’, bậc thứ hai là
‘cánh đồng’, nhưng bậc thứ ba được đề cao nhất - ông có thể bịt tai lại,
Settembrini - lại chính là ‘ở trên giường’. Cối xay là biểu tượng của cuộc
sống trần gian, một hình ảnh ẩn dụ không tồi. Cánh đồng tượng trưng cho
linh hồn con người, là nơi các giáo sĩ gieo rắc hạt giống tinh thần - bậc này
đã cao hơn cối xay một cách đáng kể rồi. Song chỉ có ở trên giường...”
“Đủ rồi! Chúng tôi biết rồi!” Settembrini kêu lên. “Thưa các quý ông,
người ta sắp sửa vạch trần mục đích và tác dụng của chiếc giường trụy lạc ra
trước mắt các ông đấy!”
“Tôi không biết là ông đức hạnh như vậy, Lodovico. Cứ nhìn cái cách ông
đá lông nheo với các cô gái thì ai mà ngờ được... Bản tính hồn nhiên trần tục
của ông đâu mất rồi? Chiếc giường là nơi chung đụng giữa người nam và
người nữ, là biểu tượng tín ngưỡng trực quan thể hiện sự đoạn tuyệt với thế
gian và vạn vật để trọn mình với Chúa.”
“Thôi đi! Andate, andate!”
Ông người Ý xua xua tay giọng thảm thiết.
Ai nấy bật cười. Nhưng rồi Settembrini đổi giọng nghiêm trang nói tiếp:
“Không, tôi không chấp nhận điều đó. Tôi là người Âu, một người Tây
phương. Cái trình tự ông vừa nêu ra sặc mùi Đông phương. Ở phương Đông
người ta khinh rẻ lao động. Lão Tử dạy rằng, giữa trời và đất không gì bằng
bất động. Nếu tất cả mọi người chẳng làm gì nữa, khắp thế gian sẽ ngự trị
một trạng thái tĩnh lặng đầy viên mãn. Lúc bấy giờ ông tha hồ mà trọn mình
với Chúa.”
“Ra thế. Nhưng còn thần học phương Tây
tĩnh lặng Thiên Chúa giáo, công trình nghiên cứu của Fénelon
, cũng dạy
người ta rằng hành động là phạm tội, vì hành động xúc phạm đến Chúa Trời,
đấng tối cao có độc quyền hành động? Tôi xin trích dẫn mệnh đề của
Molinos
. Có vẻ như năng lực tinh thần giúp người ta tìm kiếm sự cứu rỗi
trong tĩnh lặng được phân chia hào phóng khắp nhân gian.”
Tới đây Hans Castorp nhảy vào cuộc. Chàng tham chiến với thái độ dũng
cảm của người điếc không sợ súng, mắt chẳng nhìn ai mà ngó chăm chăm về
phía trước.