căng thẳng dưới hàng ria uốn cong và cần cổ nhô ra khỏi cổ áo vươn về phía
trước trong một tư thế gây gổ khác thường, “vẫn không mệt mỏi lên tiếng
bênh vực cho tư tưởng, trí tuệ, đạo đức ở mọi nơi mọi lúc và không ngừng
gây ảnh hưởng tích cực đến những tâm hồn trẻ tuổi dao động!”
Tiếp theo là một khoảng im lặng nặng nề. Hai người trẻ tuổi sượng sùng
ngó mông lên không trung. Sau vài bước Settembrini lại lên tiếng, giọng đã
nhẹ nhàng hơn, đầu và cổ trở lại vị trí bình thường:
“Các ông đừng lấy làm lạ, ông Naphta và tôi vẫn thường xuyên cạp nhau,
nhưng những cuộc cãi vã ấy đều dựa trên cơ sở tình bạn và có sự nhất trí ở
một mức độ nhất định.”
Tình thế được cứu vãn nhờ cử chỉ lịch lãm và quân tử của ông
Settembrini. Nhưng chẳng biết ma xui quỷ khiến thế nào mà Joachim, chắc
cũng không ngoài thiện chí muốn tiếp tục câu chuyện một cách tự nhiên, lại
cảm thấy cần phải lên tiếng đóng góp:
“Em họ tôi và tôi cũng vừa mới tình cờ nói đến chiến tranh, lúc chúng tôi
còn đi đằng sau các ông.”
“Tôi có nghe thấy”, Naphta trả lời. “Mấy từ ấy lọt vào tai khiến tôi phải
ngoảnh lại nhìn. Các ông cũng quan tâm đến chính trị ư? Các ông có hay
bàn luận về tình hình thế giới không?”
“Ôi, không ạ”, Hans Castorp bật cười. “Làm sao chúng tôi có thể bàn
soạn những điều ấy được! Đối với anh họ tôi và nghề nghiệp của anh ấy thì
quan tâm đến chính trị là điều hoàn toàn không thích hợp, còn tôi cũng xin
kiếu vì tôi có hiểu biết gì về những chuyện ấy đâu. Từ khi lên đến trên này
tôi thậm chí còn chưa cầm trong tay một tờ báo...”
Settembrini, trước đây cũng đã có lần lên tiếng phê bình chàng về điểm
đó, lập tức bảo rằng đó là một điều rất đáng chê trách. Rồi ông ta không bỏ
lỡ cơ hội trưng bày những hiểu biết mới nhất của mình về các mối quan hệ
quốc tế, và tỏ ra rất hài lòng khi nhận xét rằng tình hình thế giới hiện đang
tiến triển theo một chiều hướng khả quan cho nền văn minh nhân loại. Châu
Âu đang sống trong bầu không khí hòa bình giải trừ quân bị. Tư tưởng dân
chủ đang trên đà thắng lợi. Ông ta còn tiết lộ là mình nắm trong tay những
thông tin bí mật từ một nguồn đáng tin cậy, rằng lực lượng Tân Thổ Nhĩ