“Không, không, ông Settembrini. Tôi chỉ muốn nói rằng, ông ta có một
vết ướt trong phổi, và nó ngăn cản ông ta trở thành linh mục. Nhưng mà
những tư tưởng của ông ta cũng có thể ngăn cản ông ta tận tâm với nhà thờ,
và như thế - ở một mức độ nào đó - cũng có thể nói rằng các tư tưởng kia
cũng giống như vết ướt nọ. Ông ta, theo kiểu của mình, cũng là một dạng
học sinh cá biệt của trường đời, một tu sĩ dòng Tên với một vết ướt nho
nhỏ.”
Họ đã về tới an dưỡng đường. Trước khi chia tay cả ba còn nán lại thành
một nhóm nhỏ trên mảnh sân lưỡi trai trước cổng viện tiếp tục bàn luận sôi
nổi và gặt hái được nhiều ánh mắt hiếu kỳ của những bệnh nhân đang thơ
thẩn gần đó. Ông Settembrini bảo:
“Tôi xin nhắc lại lần nữa, các bạn trẻ thân mến, hãy đề cao cảnh giác. Tôi
không thể ngăn cản các ông vun đắp cho mối quan hệ mới nảy mầm kia lớn
mạnh, nếu lòng hiếu kỳ thôi thúc các ông làm điều đó. Nhưng xin các ông
hãy trang bị cho trái tim và khối óc mình vũ khí hoài nghi, xin các ông đừng
quên phê bình và phản kháng. Đối với các ông tôi chỉ cần một lời để tả con
người ấy. Ông ta là một kẻ đầy dục vọng.”
Hai anh em bất giác nhăn mặt. Hans Castorp lên tiếng hỏi:
“Ông ta... sao cơ ạ? Xin lỗi ông, nhưng ông ta thuộc về một dòng tu. Theo
chỗ tôi được biết thì ở đó họ có những giới luật nhất định, đấy là chưa kể
người ngợm ông ta có tí xíu và lại ốm yếu thế kia...”
“Ông đừng nói năng hồ đồ thế, ông kỹ sư”, Settembrini quở. “Chuyện này
chẳng liên quan gì đến thể trạng ốm yếu của ông ta, còn các giới luật cũng
chỉ tương đối thôi. Ở đây tôi muốn nói theo một nghĩa khái quát và có tính
trí tuệ hơn, điều mà theo thiển ý của tôi các ông có thừa khả năng để hiểu.
Hẳn ông còn nhớ cái lần tôi đến thăm ông trên phòng - cách đây đã lâu, lâu
lắm rồi - hồi ấy ông còn bị chỉ định nằm yên trên giường, sau lần khám đầu
tiên...”
“Tất nhiên! Ông đến trong bóng chiều nhập nhoạng và bật đèn sáng trưng
cả phòng, tôi còn nhớ rõ như mới ngày hôm qua...”
“Vâng, hôm ấy ông và tôi đã trò chuyện, như chúng ta ơn Chúa vẫn
thường làm, và đã động chạm đến một vài vấn đề quan trọng. Tôi tin rằng
