tranh cãi kịch liệt cứ như về cái sống hay cái chết, nhưng lại thông minh dí
dỏm như thể không phải chuyện sống chết mà chỉ là một cuộc đua tài ngoạn
mục - thực ra tất cả các cuộc tranh luận giữa Settembrini và Naphta đều diễn
ra như thế - một cuộc tranh cãi kiểu ấy dĩ nhiên là có sức hấp dẫn rất cao, cả
đối với những người chẳng hiểu mấy tí nội dung và chỉ mường tượng một
cách mơ hồ ý nghĩa của nó. Thậm chí cả những người lạ ngồi quanh đấy
cũng tò mò nhướng mày theo dõi cuộc đấu khẩu, hoàn toàn bị cuốn hút bởi
niềm say mê và vẻ tao nhã của hai đối thủ.
Như đã nói, họ ngồi ở mặt trước khu giải trí, sau bữa trà chiều. Bốn người
khách ‘Sơn trang’ gặp Settembrini ở đó, và Naphta chẳng mấy chốc cũng tới
nhập bọn. Họ ngồi quây quần quanh một chiếc bàn kim loại nhỏ với những
ly nước giải khát pha sô đa có vị hồi hay vị ngải cứu. Naphta, người thường
xuyên ăn bữa lót dạ buổi chiều ở đây, gọi rượu và bánh ngọt, rõ ràng với
mục đích làm sống lại ký ức thời còn là chủng sinh nội trú; Joachim thấm
ướt cuống họng rát bỏng của mình bằng nước chanh tươi, chua lè pha rất ít
nước, nó giúp cổ họng chàng thít lại đỡ đau; còn Settembrini uống nước
đường qua một cái ống hút, và duyên dáng nhấm nháp thứ đồ uống đơn bạc
ấy với vẻ ngon miệng như thể đang thưởng thức rượu tiên. Ông ta cất giọng
bông đùa:
“Ông kỹ sư, tôi mới nghe được gì đây? Tin nhạn nào mới vừa bay tới tai
tôi? Nàng Beatrice của ông sắp trở về! Người dẫn đường đưa ông qua chín
tầng trời về lại chốn này! Tôi hy vọng ông sẽ không vì thế mà quay lưng lại
với bàn tay bè bạn của Virgil
! Linh mục của chúng ta đây hẳn sẽ ra sức
thuyết phục ông rằng, thế giới thời medio evo
bí học của dòng tu Franciscan
thiếu mất đối cực là tư tưởng của Thomas
Aquinas.”
Mọi người phá lên cười trước bấy nhiêu thông thái và hóm hỉnh, và đổ
dồn mắt sang nhìn Hans Castorp. Chàng cũng cười và nâng ly nước ngải cứu
lên chúc tụng “Virgil” của mình. Không ai có thể ngờ rằng những lời bóng
gió rất vô hại của ông Settembrini lại thổi bùng lên một cuộc khẩu chiến
khốc liệt kéo dài tới mấy giờ đồng hồ. Bởi Naphta, cảm thấy bị chạm nọc,
lập tức ra đòn tấn công bằng cách chê bai dè bỉu Virgil. Ở đây ai cũng biết