đế và về nước Chúa
, cực kỳ uyên bác và rất đáng nghe - và ở góc đối diện
Peeperkorn đứng với cái miệng rộng kỳ quái của ông ta và những nếp nhăn
đặc biệt trên trán và không nói gì khác ngoài ‘Tuyệt lắm! Xin cho phép tôi -
Dứt điểm!’ - Ông sẽ thấy người ta bu lại quanh Peeperkorn, tất cả mọi
người, và Naphta sẽ ngồi trơ khấc một mình với sự thông thái và nước Chúa
của ông ta, mặc dù ông ta biết cách diễn đạt rành mạch lắm, mọi điều ông ta
giải thích cứ rõ ràng như bánh đúc bày sàng, theo lối nói của Behrens...”
“Ông phải thấy xấu hổ vì sự sùng bái ấy mới phải!” Ông Settembrini cảnh
cáo chàng. “Mundus vult decipi
. Tôi không mong mọi người bu lại quanh
ông Naphta. Ông ấy là người lắm mưu mô thủ đoạn. Nhưng tôi sẽ đứng về
phía ông ta trong cái cảnh tượng sinh động mà ông vừa vẽ ra với ý khen
ngợi rất đáng chê trách kia. Ông cứ việc coi khinh ngôn ngữ, tiếng nói khúc
chiết và rành mạch, chính xác và logic của loài người! Ông cứ việc đánh đổi
những thứ ấy lấy cái mớ hổ lốn quái gở toàn những bóng gió và bịp bợm và
đánh lừa cảm giác! Rồi ông sẽ thấy, quỷ sứ...”
“Nhưng tôi đảm bảo với ông là ông ta có thể nói năng rất gãy gọn và có
đầu có cuối, nếu ông ta muốn”, Hans Castorp cãi. “Mới đây ông ta kể cho
tôi nghe về độc dược hoạt tính cao và các loài cây chứa chất độc ở châu Á,
hấp dẫn đến mức tôi phát sợ - thực ra cái gì hấp dẫn cũng có phần đáng sợ.
Nhưng điều hấp dẫn nhất ở đây không phải là bản thân nó, mà nằm trong
mối liên hệ với nhân cách của ông ta: nhờ tác động của nhân cách ấy mà câu
chuyện trở nên vừa đáng sợ vừa hấp dẫn...”
“Phải rồi, niềm say mê châu Á của ông thì không ai còn lạ. Tôi làm sao
mà bì được với những điều kỳ diệu ấy”, ông Settembrini đáp giọng cay đắng
đến nỗi Hans Castorp vội xuống giọng phân trần, rằng chàng rất biết giá trị
những cuộc đàm luận và những lời giảng giải của ông ta trong các lĩnh vực
khác, và rằng chàng không bao giờ nảy ra ý định so sánh, một việc làm bất
công đối với cả hai phía. Nhưng ông người Ý bỏ ngoài tai những lời thanh
minh theo phép lịch sự của chàng. Ông ta tiếp tục:
“Dù sao cũng xin ông nhận ở tôi lòng khâm phục cách xử sự khách quan
và bình tĩnh hiếm có của ông, ông kỹ sư. Ông làm tôi kinh ngạc vô cùng, thú
thật là như vậy. Rốt cuộc thì lão già đần độn ấy đã chôm mất nàng Beatrice
