“Tuyệt lắm!” Hans Castorp tán thưởng. “Một bữa nhậu thả giàn, trái phép
nhưng ngon miệng - ông đầu bếp của ‘Sơn trang’ hẳn sẽ tự ái lắm nếu nhìn
thấy chúng ta khi ấy - tóm lại tất cả đều hết mình vào việc, không trừ một
ngoại lệ nào! Xúc xích Ý cũng là loại chính hiệu, ông Settembrini có vẻ cảm
động lắm, ông ấy ăn mà mắt rưng rưng ngấn nước. Ông ta là một người yêu
nước, rồi ông sẽ thấy, một nhà ái quốc dân chủ. Ông ta đã đặt mũi giáo dân
tộc của mình lên bàn thờ nhân loại, để trong tương lai xúc xích Ý bị đánh
thuế hải quan khi đi qua biên giới Brenner.”
“Cái ấy không quan trọng”, Peeperkorn tuyên bố. “Ông ta là một người
lịch thiệp, vui tính và hơi lắm lời, một người hào hoa phong nhã, mặc dù
không có điều kiện thay đổi quần áo thường xuyên.”
“Không”, Hans Castorp phụ họa, “ông ta đúng là không có điều kiện. Tôi
quen biết và kết bạn với ông ấy từ lâu rồi, tức là ông ta có nhã ý quan tâm
đến tôi, vì theo ý ông ta tôi là một ‘học sinh cá biệt của trường đời’ - đấy là
một lối nói riêng giữa chúng tôi, đối với người ngoài có lẽ hơi khó hiểu - và
bỏ công sức bảo ban uốn nắn tôi. Nhưng tôi chưa bao giờ nhìn thấy ông ta
trong trang phục nào khác, dù là mùa đông hay mùa hạ, ngoài cái quần kẻ ca
rô và cái áo khoác lừ xừ hai hàng cúc. Tuy nhiên ông ta biết cách mặc những
áo quần cũ kỹ ấy với một vẻ tự trọng vô cùng, rất hào hoa phong nhã, tôi
hoàn toàn đồng ý với ông ở điểm này. Trang phục của ông ta là một sự đắc
thắng vượt lên trên nghèo khó, và tôi thấy nó còn dễ mến hơn cách phục sức
thanh lịch của ông Naphta bé nhỏ bội phần, ở ông ta có cái gì đó không ổn,
sự sung túc ấy là nhờ đi đêm với quỷ, tôi đã có cơ hội tìm hiểu đôi điều về
đời tư ông ta.”
“Một người lịch thiệp và vui tính”, Peeperkorn nhắc lại, bỏ ngoài tai nhận
xét của Hans Castorp về Naphta, “nhưng - cho phép tôi được phê bình ở một
điểm - nhưng vẫn không thoát khỏi thành kiến. Madame, người bạn đồng
hành của tôi, không thích ông ta, như ông có thể cũng nhận thấy; cô ấy nhắc
đến ông ta bằng giọng thiếu thiện cảm, chắc hẳn cũng bởi vì cô ấy nhận thấy
cách đối xử đầy thành kiến của ông ta - không một lời nào nữa, ông bạn trẻ!
Tôi không bao giờ có ý định - ông Settembrini và tình bạn của ông với ông
ta - Dứt điểm! Cũng không phải tôi muốn chỉ trích ông ta trong cách đối xử
