cá nhân và tính nghệ thuật cao lẫn những bản nhạc dân gian bình dị, và cả
những tác phẩm nằm giữa hai thể loại này, tức vẫn là những sáng tác cá
nhân, nhưng thấm nhuần ý nghĩa và tư tưởng đại chúng, được sáng tạo và
cảm thụ một cách chân thật và hồn nhiên - những tác phẩm có thể gọi là
những bài dân ca nhân tạo, tất nhiên với điều kiện chữ “nhân tạo” ở đây
không được hiểu theo nghĩa tiêu cực làm giảm giá trị tinh thần của bản nhạc.
Trong số đó có một bài hát Hans Castorp đã biết từ thời thơ ấu, nhưng giờ
đây nghe lại chàng bỗng nảy sinh một thứ tình cảm quyến luyến lạ lùng và
đầy ẩn ý mà chúng tôi sẽ đề cập đến ở đoạn sau. Và còn gì nữa, hay nói
đúng hơn, còn gì chưa được nhắc đến ở đây? Nhạc opera có đại diện ở mọi
thể loại. Một đội tuyển quốc tế gồm toàn các ca sĩ lừng danh cả nam lẫn nữ
đem giọng hát trời cho được đào luyện kỹ càng của mình cùng với sự phụ
họa của dàn nhạc giao hưởng trình bày các tác phẩm đơn ca, song ca, nhạc
kịch thuộc mọi lĩnh vực và thời đại âm nhạc và kịch nghệ: bầu trời âm nhạc
phương Nam hào phóng và vô tư, thế giới dân ca Đức tinh quái và quyến rũ,
và trường phái opera Pháp vừa hoành tráng vừa hài hước. Hết rồi ư? Ôi
không. Bên cạnh đó còn có dòng nhạc thính phòng, những khúc tứ tấu và
tam tấu, độc tấu của các nhạc cụ violon, cello, sáo; các bản nhạc kết hợp lời
ca với giai điệu violon hay sáo gỗ, có cả những tiết mục thuần túy dương
cầm, đấy là chưa kể đến những tiểu phẩm hài, những khúc vè ứng tác mang
đậm dấu ấn đặc sắc của các dàn nhạc đệm nhỏ mà khi nghe nhất thiết cần
đến một cây kim đọc mạnh phát tiếng thật lớn mới đã.
Hans Castorp xem xét, sắp xếp, lựa chọn, tự tay chia các đĩa nhạc ra thành
từng nhóm theo nhạc cụ chủ đạo, linh hồn của bản nhạc. Đầu nóng rực, tinh
thần kích động mãi khuya chàng mới về phòng đi ngủ, như sau bữa tiệc rượu
đầu tiên với người anh em kết nghĩa vương giả Pieter Peeperkorn đã quá cố,
và chiêm bao ít nhất về hai cho đến bảy cái hộp màu nhiệm chứa đầy âm
nhạc. Trong mơ chàng thấy cái đĩa quay tít quanh trục, không tiếng động và
nhanh đến nỗi loang loáng trước mắt. Nó không chỉ quay tròn quanh cái trục
mà còn lệch sang bên trong một cử động dập dềnh lên xuống rất kỳ khôi,
khiến cho cánh tay với cái đầu đọc chạm vào mặt trên của nó cũng nâng lên
hạ xuống như vỗ cánh - cử động khá phù hợp với độ rung và luyến láy của
