thân họ đang bay bổng trên trời, và lời ca của họ là tiếng hát thiên thần. Nét
giai điệu của bài ca kết hợp giọng Radames và giọng Aida, lúc đơn lẻ, lúc
đồng thanh, quấn quít vào nhau, bình dị mà có hồn, đi từ âm chủ đến âm át,
vượt xa khỏi âm chính, lên nửa nốt trước quãng tám rồi quay trở về nốt thứ
năm - người nghe cảm tưởng như đây là giai điệu đẹp nhất, say đắm nhất đôi
tai chàng được biết từ trước tới nay. Nhưng có lẽ chàng đã không ái mộ bản
nhạc đến thế, nếu nội dung câu chuyện không dọn đường cho tâm trí chàng
đón nhận vẻ đẹp ngọt ngào say đắm của lời ca. Đẹp làm sao, vì Aida đã tìm
đến với tử tù Radames, để vĩnh viễn chia sẻ số phận bị chôn vùi cùng chàng!
Kẻ bị kết án phản đối, không phải là không có lý, sự hy sinh một cuộc đời
tươi trẻ nhường ấy, nhưng tiếng kêu kinh hoàng đầy âu yếm của chàng “No,
no! Troppo sei bella!”
cũng là niềm hân hoan tột đỉnh khi cuối cùng được
hội ngộ với nàng, người chàng tưởng sẽ không bao giờ còn gặp lại. Hans
Castorp chẳng cần nhiều trí tưởng tượng lắm cũng có thể hình dung ra niềm
hạnh phúc, sự biết ơn của Radames lúc này. Nhưng điều cuối cùng chàng
cảm nhận, hiểu thấu và tận hưởng trong khi ngồi khoanh tay trước bụng nhìn
vào bức mành mành nhỏ màu đen, từ các kẽ hở của nó nở rộ những gì tinh
túy nhất trong cuộc sống, đó là thắng lợi của lý tưởng âm nhạc, nghệ thuật,
của tâm hồn con người, là cái đẹp cao quý không thể bác bỏ mà nó ban cho
hiện thực hung tàn. Hãy thử hình dung ra trước mắt thực tế trần trụi ở cảnh
này! Hai con người bị chôn sống, buồng phổi ngập tràn thán khí dưới mồ,
cùng nhau - hoặc kinh khủng hơn, người nọ sau người kia - bị cơn đói hành
hạ cho đến chết, rồi sau đó quá trình phân hủy sẽ làm công việc không thể tả
bằng lời của nó, cho đến khi chỉ còn lại hai bộ xương nằm dưới mái vòm
hầm mộ này, hai vật vô tri vô giác mà đối với chúng nằm đây một mình hay
có đôi cũng chẳng còn ý nghĩa gì. Đó là khía cạnh thực tế khách quan, chỉ
đúng cho riêng mình nó chứ hoàn toàn không được trái tim lý tưởng đếm xỉa
tới và bị tinh thần và vẻ đẹp của âm nhạc đắc thẳng đẩy lui vào bóng tối. Đối
với tâm hồn bay bổng của Radames và Aida cái thực tế trần trụi sắp xảy ra
ấy không hề tồn tại. Giọng họ đồng thanh vút lên trên đầu quãng tám, đầy
mãn nguyện, vững tin vòm trời sẽ mở ra tỏa ánh sáng vĩnh hằng lên niềm ao
ước của họ. Sức mạnh an ủi của cảnh tượng cứu rỗi này như liều thuốc xoa
