giang đại hải đọc thơ tiếng Latinh theo lối phát âm tiếng Ý, chỉ ngừng lời
khi gặp trên đường một thiếu nữ đi ngược chiều với họ, một cô gái làng
nhan sắc chẳng phải loại chim sa cá lặn gì, vậy mà ông người Ý nở một nụ
cười rất trai lơ và ngay lập tức đổi sang giọng tán tỉnh. “Chậc, chậc, chậc”,
ông ta tặc lưỡi. “Ây, ây, ây! Là lá la! Cô em bé nhỏ xinh tươi, bằng lòng về
với ta không? Hãy xem, ‘trong ánh mắt em bừng tia ham muốn’”, ông ta
trích dẫn - có trời mới biết từ đâu - và gửi theo tấm lưng thẹn thùng của cô
bé một nụ hôn gió.
Thật là một gã ba láp, Hans Castorp thầm nghĩ, và nhận định ấy bám chắc
lấy chàng, mặc dầu Settembrini sau cơn ga lăng bất tử đã trở lại dài giọng
chê bai dè bỉu người khác. Chủ yếu ông ta chĩa mũi dùi vào ông cố vấn cung
đình Behrens, châm chích từ kích thước quá khổ của hai bàn chân ông này
cho đến cái danh hiệu ông ta kiếm được nhờ một vị hoàng tử mắc bệnh lao
não. Hạnh kiểm đáng chê trách của vị hoàng tử này cho tới giờ vẫn còn là đề
tài buôn chuyện khắp vùng, nhưng Rhadamanth nhắm tít cả hai mắt làm
ngơ, thật xứng danh cố vấn cung đình. Thêm vào đấy các vị có biết chính
ông ta là người phát minh ra kỳ nghỉ mùa hè không? Đúng thế, ông ta chứ
không ai khác. Công lao này đáng được tặng thưởng huân chương. Trước
kia mùa hè hiu hắt lắm, chỉ có những kẻ trung thành nhất trong số bệnh nhân
cam chịu trụ lại ở thung lũng này thôi. Thế rồi “danh hài của chúng ta” với
cái nhìn sắc sảo không để lọt điều gì khỏi đôi mắt ếch đi đến nhận định rằng
tình trạng ế ẩm này là hậu quả của một thành kiến sai lầm không hơn không
kém. Ông ta bèn dựng lên một học thuyết, theo đó khóa an dưỡng mùa hè,
nhất là những hoạt động ở viện của ông ta, chẳng những không kém phần
quan trọng, mà còn có hiệu quả chữa trị đặc biệt cao, thậm chí không thể bỏ
qua được. Và ông ta rất biết cách nhồi cái thuyết này vào sọ mọi người, dưới
hình thức những bài viết kêu như chuông được lăng xê lên mặt các báo. Vậy
là từ đó cỗ máy kinh doanh ở đây mùa hè cũng chạy trơn tru như mùa đông.
“Thiên tài!” Settembrini bình luận. “Trực giác kinh doanh vô cùng nhạy
bén!” Ông ta bồi thêm. Và rồi ông ta nhảy cóc sang các an dưỡng đường
khác trong vùng, dùng những lời lẽ cay độc nhất tán dương tài kinh doanh
của các bác sĩ viện trưởng. Này là ông giáo sư Kafka… Năm nào cũng thế,
