“Yên nào! Hôm nay đầu óc tớ đặc biệt sáng suốt. Thời gian là gì?” Hans
Castorp hỏi và ấn mạnh chóp mũi mình sang một bên đến nỗi nó trắng bệch
không còn một giọt máu. “Cậu có trả lời được câu hỏi của tớ không? Không
gian thì mình có thể nhận thức được bằng các bộ phận cơ thể, các giác quan
trên đầu và xúc giác. Tốt lắm. Nhưng cơ quan bộ phận nào có tác dụng cảm
nhận thời gian? Cậu có thể kể ra được không? Thấy chưa, tới đây cậu tắc tị
rồi. Và ta làm sao có thể đo được cái mà bản thân ta chẳng biết là cái gì,
không có lấy một chút khả năng để hình dung ra nữa! Chúng ta quen nói:
thời gian trôi đi. Tốt lắm, nó cứ việc trôi đi. Nhưng để có thể đo được nó…
gượm đã! Để có thể đo được thì nó phải trôi với một tốc độ không đổi, và đã
ai dám khẳng định như thế? Đối với nhận thức của chúng ta nó không trôi đi
một cách đều đặn, chúng ta chỉ giả sử như thế để lập ra một trật tự nhất định,
và thước đo của chúng ta chỉ là quy ước mà thôi, thật đấy…”
“Được”, Joachim bảo, “thế thì cũng chỉ theo quy ước mà cái nhiệt kế của
tớ vọt lên cao hơn tới bốn vạch đây này! Và vì mấy cái vạch này mà tớ bị
nhốt ở đây không được về đơn vị, đấy không còn là quy ước nữa mà là thực
tế khốn nạn!”
“Cậu sốt 37,5 độ cơ à?”
“Thế là đã xuống rồi đấy.” Và Joachim điền con số vào bảng. “Tối hôm
qua lên tới gần 38 độ cơ, đấy là tại cậu đến. Tất cả những người có khách
đến thăm đều tăng nhiệt độ. Nhưng đấy là sốt vì sung sướng.”
“Thôi tớ đi đây”, Hans Castorp bảo. “Tớ còn một mớ tư duy về thời gian
trong đầu, phải gọi là một mớ triết lý tổng hợp mới đúng. Nhưng tớ không
muốn quấy rầy cậu thêm nữa, vì cậu đã bị tăng quá nhiều vạch rồi. Tớ sẽ giữ
lại để có dịp bọn mình bàn luận tiếp, sau bữa ăn lót dạ chẳng hạn. Đến giờ đi
ăn cậu lại gọi tớ nhé. Tớ cũng đi nằm điều dưỡng đây, ơn Chúa, nằm thì
không có hại gì cả.” Rồi chàng bước qua vách ngăn bằng kính sang phần
ban công của mình, bên ấy cũng có một chiếc ghế nằm kê cạnh chiếc bàn
nhỏ, chàng lấy ‘Tàu thủy viễn dương’ và tấm chăn dạ mềm mại kẻ ô vuông
xen kẽ màu đỏ sẫm với màu xanh lá cây từ trong căn phòng đã dọn dẹp gọn
gàng ra rồi ngả lưng xuống ghế.
