Người Mỹ tung ra hàng loạt các máy ảnh với giá hạ. Còn bây giờ thì sao ?
Chỉ còn duy nhất hãng Kodak là sống sót. Rất nhiều hãng đã bị sập tiệm.
Nhiều hãng khác đang chới với do tiếp tục “cứng đầu” trước một sự thất bại
không thể đảo ngược được. Trong lĩnh vực máy thu hình, công nghiệp sản
xuất phim 8mm đã lạc hậu từ lâu và được thay thế bởi các caméscope.
Người Nhật hầu như là những kẻ duy nhất trên thị trường này. Họ đang
chuẩn bị đè bẹp các nhà cạnh tranh châu Âu trong lĩnh vực vô tuyến truyền
hình. Trong lĩnh vực máy ghi hình (magnétoscope), cuộc chơi đã phân định:
chỉ có người Nhật, người Nam Triều Tiên và người Đài Loan.
Công nghiệp điện tử : người Mỹ bị đánh gục
Nhưng ta hãy tạm ngừng bản liệt kê này lại. Chúng tôi sẽ không đề cập
tiếp đến các lĩnh vực điện gia dụng, lĩnh vực hi-fi, lĩnh vực văn phòng, lĩnh
vực truyền thống… nói tóm lại là vô số các vật dụng của Nhật Bản đã trở
thành quá quen thuộc với chúng ta trong cuộc sống thường ngày ở nhà cũng
như tại cơ quan.
Còn về điện tử thì sao ? Ở Nhật Bản cũng như ở nhiều nước khác, chính
nó đã tạo ra những tiến bộ kỹ thuật đầy ấn tượng mà người ta sửng sốt bắt
gặp trong mọi lĩnh vực của công nghiệp nhẹ. Cũng chính ngành điện tử,
trong những năm tới đây, sẽ tiếp tục hướng đạo cho đa số các phát minh kỹ
thuật mũi nhọn. Ngành điện tử của Nhật Bản là một kiệt tác của sự thành
công. Sự thành công ấy đã được tạo ra trên sự tổn thương của một nước
khác: Hoa Kỳ… và đối với Hoa Kỳ, điều đó đã trở thành một thảm họa
quốc gia.
Công nghiệp chế tạo điện tử của Nhật Bản là một anh hùng ca tuyệt vời.
Đó là một cuộc chiến từng giờ từng phút giữa hai đối thủ rất khác nhau: một
đối thủ phương Đông rất tỉ mỉ, nhanh nhẹn, thận trọng và liên tiếp thắng
điểm. Chiến thắng của “anh ta” là điều không thể tin được cho đến điểm gút
của cuộc đấu, vì những bất lợi của “anh ta” vào đầu cuộc đấu và vì những
thành tích khiêm tốn của “anh ta” sau thảm bại 1945. Đối thủ kia, đối thủ
phương Tây, là một đối thủ hăng hái, sáng tạo, nhưng lại vụng về, quá tự tin
và không biết lường trước mục tiêu của cuộc đấu. “Anh ta” tin rằng đó là lối
chơi tối ưu và đã bỏ qua những điểm dễ đạt được, cho tới một lúc mà mọi
sự đều đã trở nên quá muộn màng.
Nước Nhật bị tàn phá bởi chiến tranh và thiếu thốn mọi kinh nghiệm, đã
xuất phát chậm trễ trong cuộc cạnh tranh. Khởi đầu, chẳng ai thèm chú ý
đến nó. Người Mỹ đã giữ một vai trò thống trị to lớn đến mức gã lùn Nhật
Bản chắc chắn không thể khiến họ phải sợ hãi. Họ giữ cho mình một thái độ
kẻ cả đượm nét khoan dung và đôi khi cả sự khinh rẻ.
Makoto Kikuchi, giám đốc trung tâm nghiên cứu của Sony đã nhớ lại
thời kỳ ấy:
