chiếc bàn là cũ kỹ để làm cho mọi thứ tươm tất. Có lẽ, như tôi đã nói một lần
với ông Aram, sự hiện diện của cái giá áo bé như vậy trong các căn nhà xô
viết có nghĩa là lượng quần áo bình thường được xem như sự thừa thải xa xỉ
đối với người xây dựng chủ nghĩa xã hội tươi sáng.
Nói chung căn hộ là rất nhỏ, hình như dùng cho đôi vợ chồng không con
khiêm nhường. Sau này, từ những chuyện kể của người quen, chúng tôi được
biết rằng ở Matxcơva vấn đề nhà ở đã phình ra khủng khiếp, và trong tương
lai gần không có cách nào triển vọng giải quyết nổi. Tất nhiên, nhà ở thiếu
nghiêm trọng không chỉ tại Matxcơva mà còn trong toàn đất nước xô viết. Tuy
vậy ở chính Erevan phần lớn dân cư sống rộng rãi hơn nhiều nhờ việc cho
phép xây dựng nhà tư nhân là điều bị cấm nghiêm ngặt ở Matxcơva. Xây dựng
nhà tư nhân không tốn kém lắm, và nhiều khu vực thành phố được dựng lên
nhờ tay tư nhân. Hôm nay điều đó có vẻ lạ lùng, nhưng vào thời gian ấy một
chiếc xe hơi “Volga” ngoài chợ đắt hơn một căn hộ hợp tác ba buồng.
*
* *
Về đề nghị của ông Aram bố trí chúng tôi ở khách sạn tôi chưa dám đồng ý.
Thứ nhất, cần phải có hai phòng vì không có giấy đăng ký kết hôn tôi và Mari
không được ở cùng phòng. Ngoài ra sinh hoạt trong khách sạn không những
đắt đỏ mà còn không lường trước được: bất kỳ lúc nào người trú ở đó cũng có
thể bị tống ra ngoài đường vì lý do có đoàn khách cán bộ nông nghiệp Bun-
ga- ri hoặc các nhà hoạt động công đoàn châu Phi, không nói đến các đoàn đại
biểu khác quan trọng hơn. Quyền hạn và lợi ích của các công dân xô viết bao
giờ cũng được xếp cuối cùng.
- Aram, cháu cũng làm cho chú phải lo nhiều thứ quá rồi, - tôi từ chối. -
Mấy hôm tới Tereda cũng đi khỏi, và sau đó ít lâu là Mari. Như vậy, vấn đề tự
nó được giải quyết. Cháu sẽ chuyển sang ký túc xá và sống bên đó với các
bạn. Như vậy hợp lý và đơn giản hơn.
Sáng hôm sau, vừa mới ra khỏi lối vào, tôi gặp ngay một trung úy trẻ măng.
Đi được mươi bước, cảm giác có chuyện không hay buộc tôi quay trở lại. Mới
từ tầng một tôi đã nghe thấy tiếng nói to của viên công an:
- Mở cửa ra, công an khu vực đây! Cần kiểm tra chứng minh thư của mọi
người!
