người Peul thì hám của và lập trường bất nhất ra làm sao. Cuộc gặp mặt
giữa hai chủng tộc gian giảo này có nguy cơ khiến cho những hiệp ước của
chúng ta tan thành mây khói và nhấn chìm tất cả những báu vật mà chúng
ta đã đầu tư vào quà cáp và các thương điếm. Chính vì vậy, tôi ra lệnh cho
ông, ngừng mọi công việc đang tiến hành, đến Timbo ngay để đảm bảo
rằng chúng ta (chứ không phải lũ vô lại Anh kia) là bạn của Almâmi, và
rằng những hiệp ước của chúng ta vẫn còn giá trị. Ông biết rõ những phong
tục đê hèn của các vua da đen. Với họ tình bạn chạy về phía quà tặng. Thế
nên, chớ có đắn đo gì: hãy đổ đầy quà cáp lên các lãnh chúa tồi tệ Peul đi
nhé (nhất là Pâthé, Aguibou, Bôcar-Biro và Alpha Yaya! Cho mỗi người
một tấm gương hay một viên hổ phách! Còn đám dân Anh, hãy gièm pha
chúng thật lực! Hãy phá hoại ngầm gã Goldsburry này! Hãy làm sao đó để
người Peul hiểu rằng đám dân Anh chỉ có một ham muốn: cắt đầu Almâmi
và xâm chiếm đất nước của ông ta. Hãy chơi trên sợi dây đàn nhạy cảm của
tộc Peul: niềm tự hào huyền thoại của họ, sự gắn bó của họ với đạo Hồi,
với nền độc lập của nước họ, tất cả những gì người dân Anh kia chỉ muốn
tàn phá trong khi đó thì chúng ta, dân Pháp… Hãy nhắc cho họ nhớ cả triệu
lần rằng tôi là và mãi mãi sẽ vẫn là người bạn rất trung thành và rất tận tụy
của họ nhé! Hãy làm đúng lời tôi nói và hãy thông tin thường xuyên cho
tôi.
Còn tôi, trong lúc chờ đợi, tôi phải trụ lại đây để quấy rối các Bộ hành
chính. Hiện tại, tất cả đều chống lại tôi. Nhưng ông đã biết tôi là người thế
nào rồi!…
Tôi quay lại Fouta ngay khi có thể.
Hãy gửi lời chào của tôi tới những Portôbé ở vùng ven!”
Mùa đông qua đi mà chẳng đem lại tin tức gì mới mẻ: chẳng có gì từ
phía Gambetta, phía Timbo cũng không! Vậy là ông chuyên tâm toàn bộ
vào hai cực của cuộc sống mới của mình: trong cuộc sống ban đêm, cuộc
sống giấc mơ của những người khác và sự thống trị vô nhân tính của chứng
mất ngủ của ông - cơn ác mộng của ông -, vào những cuốn sổ du lịch và
những học thuyết khó khăn cam go của Vô Cùng; trong cuộc sống ban
