đầu: xử trảm Almâmi và xâm chiếm Fouta. Trong khi đó thì tôi, Olivier de
Sanderval, tôi chỉ đến kiếm tìm tình hữu nghị của các ông.”
“Vì thế mà, - viên thủy thủ kết luận với một cánh tay hùng dũng đưa lên,
- với người Anh, họ đã nói “Ouste” ngay khi đoàn duyệt binh quân sự kết
thúc, thưa ngài Olivier, và rằng con đường đến Timbo vẫn luôn được dọn
quang và mở cửa chào đón ngài!”
Tin đó có ảnh hưởng đến ông cùng một hiệu quả như mấy chai rượu
vang của xứ Bourgogne mà người ta thưởng thức cùng tiếng nhạc ác-coóc-
đê-ông trong các bữa trưa giữa cánh đồng. Ông lại bắt đầu chơi tàu thủy và
tổ chức những đêm khiêu vũ và các buổi yến tiệc. Ông dành những đêm
mất ngủ dài bất tận để trau chuốt tác phẩm Vô Cùng, còn những buổi sáng
sớm để tiếp tục chỉnh trang cuốn sách về du lịch của mình. Những buổi
chiều, ông thường đến Cassis, đuổi thỏ hoang trong truông trảng hay leo
lên các sườn núi cạnh biển. Những kỳ cuối tuần, ông dẫn gia đình đi pic-nic
bên hồ Berre hay trong khu rừng của ChâteauGombert. Để thư giãn, ông
nằm dài dưới những bóng thông của vườn để đọc nhật báo Le Petit
Marseillais hay viết đặc kín các cuốn sổ và chuẩn bị, đến từng khẩu phần,
chuyến đi sắp tới của ông đến Timbo.
Mùa xuân trôi qua rất nhanh và mùa hè (có nghĩa là mùa đông ở đó, với
những cơn mưa không ngừng và sấm sét khủng khiếp) phi nước đại đến
nhập cuộc, thì vẫn chẳng có dấu hiệu gì từ Bộ Hàng hải cả! Đến giữa tháng
Năm, ông lo lắng phàn nàn với Charles-Roux:
– Anh hãy viết thư cho họ đi! Có thể họ đã quên cũng nên!
– Nhưng mà viết cho ai, hả bạn Jules thân mến? Cho Cloué hay cho
Gambetta đây?
– Đương nhiên là cho Cloué rồi! Gambetta đã làm hết những gì ông ấy
có thể rồi!
Ông thi hành ngay và, trước sự ngạc nhiên đến sững sờ của ông, ông đã
nhận được câu trả lời rất nhanh: phái đoàn đương sự đã xuống tàu đi Fouta-
Djalon từ hồi đầu tháng Năm rồi. Tác giả của lá thư, một gã trưởng phòng
chết tiệt đảm nhận Công vụ các nước bản xứ đã đẩy sự thâm ác của mình
