– Để ngài làm ư! Mọi người hãy nghe này! Chừng nào thì ngài mới hiểu
được là ngài chẳng có ý nghĩa gì đối với chúng tôi cả. Ngài chỉ là một công
dân quyết ăn chơi phóng túng thôi. Còn các hiệp ước của ngài…
Ông ta lại bẻ gãy thước kẻ vì tức tối và tiếng nói lạc hẳn trong tiếng động
lạ lùng của cơn ho và hơi thở rít lên.
Dẫu sao họ cũng sống cùng nhau trong hơn ba tuần liền, cố gắng một
cách khó khăn để tìm lại nụ cười khi cùng nhau chơi cờ hay uống bia lạnh,
sau năm sáu vụ cãi cọ nảy lửa.
Trong những tình huống khác, họ có lẽ sẽ trở thành những người bạn
thân thiết. Ballay ngưỡng mộ sự dũng cảm của Olivier de Sanderval, sự
thông minh nhanh nhạy của ông và dáng vẻ thống thiết kiểu hiệp sĩ Bayard
của ông. Sanderval tôn trọng vị sĩ quan hải quân này, người đã được thưởng
những mề đay ở Congo khi hoạt động cùng Brazza và người, ngược hẳn
với Bayol, bằng sự thẳng thắn và ý thức tuyệt hảo về nghĩa vụ, làm rạng
danh nước Pháp và bộ quân phục mà ông ta mang trên mình.
Than ôi, họ cứ uổng công xoay xở, tình trạng thực tế biến họ thành
những kẻ thù đáng gờm của nhau. Người này chiến đấu vì một thuộc địa
cho các nhà quản lý chính quyền, người kia vì một thuộc địa của những nhà
tiên phong và những nhà cầm quân ngành công nghiệp. Người này quyết
định đứng đằng sau vũ lực, người kia nấp sau mưu lược. Dẫu vậy, một điều
duy nhất kết nối họ: Fouta-Djalon phải đổ, càng nhanh càng tốt! Đất nước
Peul phải thuộc Pháp. Nhưng dưới thể thức nào đây? Ballay là một sĩ quan
hải quân với dáng vẻ cứng nhắc, rất thẳng thắn khi liên quan đến sự tôn
trọng cấp trên; Olivier de Sanderval, đơn phương, chỉ tin vào tài năng và tự
do của mỗi cá nhân, để không nói về những huyễn tưởng của ông. Ông đã
đặt cả tuổi trẻ và gia sản của mình vào một ước mơ hoàn toàn quá sức: sự
chinh phục Fouta-Djalon và cấy tại đó một thuộc địa đông người thuộc
ngành công nghiệp của mình, dựng biểu tượng của ông và được quản lý
dưới luật pháp của ông, nó sẽ chỉ thuộc Pháp là bởi ông và vì ông mà thôi.
Một vương quốc của một mình ông và nó sẽ lần lượt xuyên khắp từng phần
một của châu Phi.
