thứ của thói quê kệch. Với cư dân vùng duyên hải, sự thẳng thắn được coi
là đức tính tốt nhất của con người, thì ở Fouta, sự hai mặt lại được coi là
dấu hiệu của tầng lớp quý tộc và của sự tinh tế.
Giờ đã là hơn một tuần ông sống giữa những người Peul. Ông đã biết
rằng sự giáo dục một cá nhân sẽ được nhận biết theo quá trình và cách thức
chào đón của người ấy, theo khả năng biết che giấu tình cảm; biết giữ kín
đáo và giữ kẽ trong những tình huống kịch tính nhất.
Nàng ngồi nghiêng và cùng nói với chất giọng dịu dàng và bất biến ấy,
và thi thoảng, liếc nhìn rất nhanh người đối thoại mình. Ông không hiểu hết
điều nàng nói, nhưng trong ngữ cảnh như vậy thì chẳng cần đến thông
ngôn, vài nụ cười, vài động tác và chừng hai trăm từ tiếng Peul mà ông đã
kịp nhồi nhét vào đầu thì cũng đã rất đủ rồi.
– Yémé có thực sự thích ở chỗ chúng tôi không? Ông ta có bị đau ốm
không? Liệu có ai thóa mạ gì ông ấy không? Người ta có từ chối cấp nước
cho ông ấy không?…
Ông trả lời rằng không, mọi chuyện diễn ra rất suôn sẻ, ông chưa bao giờ
cảm thấy thoải mái như kể từ lúc đặt chân đến Fouta. Cám ơn Labé, cám ơn
Timbo, cám ơn Taïbou và Almâmi! Sự phải phép buộc người ta phải trả lời
như vậy ngay cả khi đã bị đánh đòn, bị cắt cụt tay chân và bị lột hết đồ đạc.
Khi nói xong, nàng liền che mặt bằng một vạt khăn san và cười khúc
khích:
– Sao Yémé lại nhìn tôi như vậy hả?
– Nàng đã biết là vì sao rồi, - Da Trắng đáp và tiến lại gần.
– Đương nhiên là ta biết - nàng thở dài. - Khi chỉ có mỗi một người đàn
ông và một người đàn bà trong một ngôi nhà…
– Chúng ta mới gặp nhau có một lần duy nhất nhưng lại cứ như thể ta đã
biết nàng từ lâu lắm rồi trong khi sự thực lại không phải thế.
Ông cố ý tìm nắm tay nàng, nàng đẩy ra:
– Ông đã biết rõ ta là ai rồi. Cả xứ Fouta nói về ta như ở những nơi khác
người ta nói về mưa vậy. Những khách ngoại bang biết rõ những bí mật của
