ông ta quá bự con nên cảm thấy ái ngại cho bác xích lô ốm yếu. Ẩn không
bao giờ quên bài học đó: “Ông biết đấy, đây là một câu chuyện rất nhân văn
ăn sâu vào đầu tôi cho tới lúc chết. Lần đầu tiên người Mỹ cho tôi thấy họ
giàu tình thương và hào hiệp đến nhường nào”.
______________________
(*) Ngày nay là Bệnh viện Nhi đồng 2, Thành phố Hồ Chí Minh.
______________________
Ẩn luôn mong nhận được tin tức từ Mills, nhưng lá thư này mang đến
cho ông những tin tức gây xáo động. “Hy vọng anh không phiền lòng về
việc chúng tôi tham khảo ý kiến anh những vấn đề liên quan đến quan hệ
Việt - Mỹ”, Mills Brandes viết trong thư. “Chúng tôi làm thế bởi chúng tôi
rất quan tâm về mối quan hệ này và bởi chúng tôi biết rằng anh sẽ đưa ra ý
kiến thẳng thắn nhất của mình. Sau tất cả, anh chính là người đã dạy cho tôi
và gia đình tôi phần lớn những gì mà chúng tôi biết về đất nước của anh”.
(5)
Gửi kèm thư là bốn bài báo, bao gồm bài viết về “sự kiện chính quyền
Việt Nam phát hiện nhiều ký giả Cộng sản ở miền Nam”. Mills cảnh báo
Ẩn rằng những vụ bắt giữ này “đã chỉ ra mối đe dọa từ Cộng sản cũng như
cho thấy nhận thức của một số người về sự tồn tại của mối đe dọa đó.
Chúng tôi không có những cán bộ tuyên truyền làm việc 'toàn thời gian' tại
đất nước này, mà chỉ có 'một nền báo chí tự do' mà anh sấp sửa nghiên cứu.
Nhiều lúc tôi cho rằng đất nước tôi đang đánh nhau với hai tay bị trói chặt ở
sau lưng. Hy vọng rằng việc chúng tôi không thuận với chương trình tuyên
truyền được Chính phủ Mỹ tài trợ để đối đầu với Cộng sản sẽ không bị bạn
bè diễn dịch rằng đó là do chúng tôi hèn nhất.
“Tôi phải thừa nhận rằng ở đất nước của anh và các nước khác tại Viễn
Đông, tôi đã gặp nhiều người hiểu biết về chiến lược và chiến thuật của
Cộng sản hơn so với những người tại Mỹ. Tôi chỉ là một cá nhân và không
phải là một hình mẫu hợp lý cho trong nước lẫn nước ngoài - có lẽ là không
phải. Nếu, một ngày nào đó, nhân dân tôi được phép hiểu đúng bản chất chủ
nghĩa Cộng sản trên thế giới - một thế lực quỷ quyệt đang âm mưu thống trị
thế giới bằng sự kiểm soát của một vài cá nhân điên khùng - thì khi đó chủ
