PHAN CHÂU TRINH - Trang 104

đợt này thì sẽ không có đợt nào khác, bởi ông biết sức khoẻ thằng con của
ông không thể chịu đựng một tháng lênh đênh trên biển sau vài ba tháng
nữa. Cáo chết ba năm quay đầu về núi. Ở đây, con không chưa chắc sống,
thì thôi cứ để nó về, sống được thì tốt, bằng không nó cũng được nằm cùng
với tổ tiên, với người mẹ thân yêu của nó.
Phan Châu Trinh vận động bạn bè giúp đỡ thuốc thang đủ dùng trong hai
tháng, vé tàu hạng nhất, kể cả thư giới thiệu đến bệnh viện Huế khi cần. Và
ông gạt nước mắt tiễn con.
Sợ ông buồn, ảnh hưởng tới sức khoẻ, Phan Văn Trường rủ ông đến ở
chung nhà để tiện chăm sóc cho nhau.
Phan Văn Trường dành cho ông căn phòng đủ tiện nghi, nhưng bước chân
của Phan Châu Trinh thường xuyên qua lại các thành phố lớn của Pháp vừa
mưu sinh, vừa hoạt động trong giới Việt kiều cũng như một số quan chức
người Pháp.
Khi ông trở lại nhà, Phan Văn Trường đưa cho ông một lúc hai lá thư từ
nhà gửi sang. Một lá thư có chữ viết của thằng con trai, một lá thư có chữ
viết của đứa con gái. Cầm hai lá thư trong tay, Phan Châu Trinh thấy lòng
bất an và nằm vật ra khi đọc xong lá thư của con gái.
Phan Văn Trường vội vã gọi bác sĩ và biết chuyện chẳng lành đến với Phan
Châu Dật. Bởi ông biết, nếu không phải chuyện của Phan Châu Dật thì
không có gì buộc Phan Châu Trinh ngất xỉu như vậy.
Lá thư trải trên sàn nhà, Phan Văn Trường lướt qua và biết Phan Châu Dật
đã mất tại bệnh viện Huế. Ông thở dài thương cho chàng thanh niên thông
minh, có chí; thương cho một người cha đã đặt lòng kỳ vọng vào đứa con
trai duy nhất của mình.
Khi Phan Châu Trinh tỉnh dậy, thì bạn bè đã có mặt khá đông đủ, trong đó
có cả Nguyễn Tất Thành và Nguyễn An Ninh.
Nhìn bộ mặt thẩn thờ của Phan Châu Trinh ai ai cũng ứa nước mắt. Sau
một lúc, từng người một bước tới nắm chặt tay ông, nói lời chia buồn rồi ra
về.
Sáng hôm sau, Nguyễn An Ninh tới thật sớm rủ Phan Châu Trinh đi bộ.
Ông nhìn Nguyễn An Ninh hồi lâu rồi ôm chặt Ninh vào lòng với giọng